Władze Leuven zdecydowały się podwyższyć opłaty nakładane na właścicieli niewykorzystywanych lokali handlowych. Obecnie około 10 procent powierzchni handlowej w mieście pozostaje puste, co oznacza 191 niewynajętych lokali. Nowa polityka podatkowa ma zachęcić właścicieli do bardziej aktywnego poszukiwania najemców, jednak wśród przedsiębiorców zdania na temat jej skuteczności są podzielone.
Progresywna skala opodatkowania
Podatek od pustostanów w Leuven zależy od powierzchni lokalu. Właściciel ma rok tolerancji, natomiast od drugiego roku opłata jest mnożona przez liczbę lat, przez które nieruchomość stoi pusta – maksymalnie do pięciokrotności stawki bazowej. Mechanizm ma działać zniechęcająco i skłaniać do szybszego zagospodarowania niewykorzystanych przestrzeni.
Radna ds. handlu Lalynn Wadera z partii Vooruit podkreśla, że mieszkańcy od dawna zgłaszają problem pustych witryn w centrum. Puste lokale są widoczne i wpływają negatywnie na odbiór dzielnic handlowych. Miasto nie ogranicza się jednak do samego nakładania podatków – utrzymuje stały kontakt z właścicielami, pomagając im w znalezieniu najemców lub udzielając wskazówek dotyczących remontów.
Eksperci potwierdzają skuteczność
Ida Bollingh, wykładowczyni prawa podatkowego na UCLL, ocenia, że podatek od pustostanów faktycznie działa. Im dłużej lokal pozostaje niewynajęty, tym więcej kosztuje właściciela, co skłania do szybszego znalezienia najemcy albo do przekształcenia lokalu na potrzeby mieszkaniowe.
Ekspertka zwraca uwagę na konsekwencje pustostanów dla lokalnego handlu – sklepy zlokalizowane obok czynnych punktów usługowych łatwiej przyciągają klientów, natomiast puste lokale działają odwrotnie. Dodatkowo nieużywane przestrzenie sprzyjają problemom takim jak wilgoć, szkodniki czy gromadzenie odpadów. Bollingh podkreśla również, że podatek nie ma na celu wzmacniania budżetu miasta. To przede wszystkim forma nacisku, a miasta często muszą pokrywać dodatkowe koszty, gdy właściciele decydują się na odwołanie do sądów.
Przedsiębiorcy podzieleni
Tine Vanderweert z organizacji przedsiębiorców Liefst Leuven zgadza się, że wszyscy sprzeciwiają się pustym witrynom – dwa sąsiadujące pustostany skutecznie odstraszają klientów. Kluczowe pozostaje jednak pytanie, kogo najbardziej dotknie podniesienie podatku.
Duzi właściciele posiadający portfel kilkudziesięciu nieruchomości mogą relatywnie łatwo ponieść wyższe opłaty. Natomiast dla osób, które niegdyś prowadziły własny sklep i posiadają tylko jeden lokal, podatek stanowi znacznie większe obciążenie. Vanderweert przywołuje przykład przedsiębiorcy z Muntstraat, który mógł sprzedać nieruchomość dużym sieciom handlowym, lecz zdecydował się czekać na kupca, który wniesie wartość dodaną dla charakteru ulicy. Takie postawy, jej zdaniem, powinny być wspierane, a nie karane.
Kreatywne rozwiązania uzupełniają politykę podatkową
Miasto wprowadza również alternatywne sposoby przeciwdziałania pustostanom. Program Popstart umożliwia początkującym przedsiębiorcom czasowy wynajem lokalu po obniżonej stawce, co pozwala im sprawdzić się w prowadzeniu działalności, a lokalowi – odzyskać funkcję użytkową. Dodatkowo władze dbają o dekorowanie witryn pustych sklepów, aby ograniczyć negatywne wrażenie opuszczonych przestrzeni.