Podatek od tytoniu wprowadzony w 2019 roku przez prowincję Namur zostanie zniesiony od przyszłego roku. Informację tę potwierdziły w czwartkowym wspólnym komunikacie trzy organizacje reprezentujące sektor handlu detalicznego: UCM (Związek Klasy Średniej), stowarzyszenie księgarzy i sprzedawców prasy Prodipresse oraz frankofoński związek niezależnego handlu samoobsługowego Aplsia. Decyzja ta kończy wieloletnią batalię przedsiębiorców o zniesienie obciążenia, które – jak podkreślają – znacząco uszczuplało już i tak minimalne marże na sprzedaży wyrobów tytoniowych.
Podatek uderzający w marże handlowców
Wprowadzona sześć lat temu danina opierała się na wartości zakupów tytoniu dokonanych w prowincji w roku poprzednim. Według przedstawicieli detalistów obciążenie to wynosiło średnio 15 procent „i tak już skrajnie zredukowanej marży” na sprzedaży papierosów i innych wyrobów tytoniowych.
Reprezentanci sprzedawców wielokrotnie podkreślali, że podatek obcinał znaczną część i tak niewielkiego dochodu z tej kategorii produktów, co sprawiało, że wiele małych punktów sprzedaży znajdowało się na granicy rentowności.
Długa droga do zniesienia podatku
Negocjacje między radnymi prowincjonalnymi a organizacjami branżowymi trwały nieprzerwanie od 2019 roku. Pierwsze ustępstwa pojawiły się w 2022 roku, kiedy udało się wynegocjować obniżenie podatku. Pełne zniesienie daniny od 2026 roku jest efektem konsekwentnych działań lobbingowych i argumentacji ekonomicznej przedstawianej przez sektor handlu detalicznego.
Przedsiębiorcy zwracali uwagę, że dodatkowe obciążenie fiskalne nakładane na produkt już mocno opodatkowany na poziomie federalnym prowadziło do sytuacji, którą określali jako „podwójną karę”.
Obawy o rozszerzenie praktyki na inne regiony
Mimo sukcesu w Namur organizacje UCM, Prodipresse i Aplsia zapowiadają dalszą czujność, aby podobne rozwiązania nie zostały wprowadzone w innych prowincjach czy gminach. Wzywają jednocześnie do zniesienia „innych nadpodatków penalizujących handlowców”, wskazując na potrzebę bardziej zrównoważonego podejścia do lokalnej polityki fiskalnej.
Postulat ten wpisuje się w szerszą debatę dotyczącą obciążeń nakładanych na małe przedsiębiorstwa handlowe, które mierzą się z rosnącą konkurencją ze strony dużych sieci oraz sprzedaży internetowej.
Kontekst ekonomiczny i społeczny
Decyzja Namur może mieć szersze konsekwencje dla lokalnej polityki fiskalnej w Belgii. Z jednej strony samorządy poszukują dodatkowych źródeł dochodów przy rosnących kosztach administracyjnych. Z drugiej – drobne sklepy stanowią ważną część lokalnej gospodarki i życia społecznego, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach i dzielnicach.
Sprzedaż tytoniu, choć budzi kontrowersje z punktu widzenia zdrowia publicznego, pozostaje legalną działalnością i często stanowi ważny element oferty małych sklepów. Nadmierne obciążenia fiskalne mogą prowadzić do ich zamykania, a tym samym ograniczać dostępność usług w lokalnych społecznościach.
Zniesienie podatku od tytoniu w prowincji Namur to nie tylko sukces organizacji branżowych, lecz także sygnał dla innych jednostek samorządowych, by ostrożnie podchodzić do wprowadzania dodatkowych obciążeń dla sektora handlu detalicznego. Najbliższe miesiące pokażą, czy inne prowincje pójdą w ślady Namur, czy też pozostaną przy własnych rozwiązaniach fiskalnych mimo sprzeciwu przedsiębiorców.