Z danych uzyskanych przez federalnego deputowanego Alaina Yzermansa z partii Vooruit wynika, że w całym kraju brakuje 462 strażników więziennych, 58 pielęgniarek psychiatrycznych, 33 pielęgniarek etatowych oraz 11 psychologów. Informacje te opublikował dziennik Het Belang van Limburg.
Spirala problemów organizacyjnych
Niedobory kadrowe wywołują efekt domina w funkcjonowaniu więzień. Pracownicy nie mogą korzystać z przysługujących im urlopów, co pogłębia ich przemęczenie i problemy organizacyjne. Yzermans obliczył, że na początku 2025 roku zaległości urlopowe osiągnęły poziom co najmniej 703 400 dni.
To błędne koło – przepracowany personel staje się mniej wydajny, co jeszcze bardziej zwiększa presję na pozostałych. Brak regeneracji negatywnie wpływa na jakość pracy i bezpieczeństwo zarówno pracowników, jak i osadzonych.
Systemowe wyzwania i konsekwencje
Problemy kadrowe to nie tylko kwestia organizacyjna – dotykają one kluczowych aspektów systemu sprawiedliwości. Brak odpowiedniej liczby pielęgniarek psychiatrycznych i psychologów ogranicza możliwości leczenia osadzonych z problemami zdrowia psychicznego i utrudnia proces resocjalizacji.
Niedobór strażników więziennych wpływa z kolei na poziom bezpieczeństwa placówek i ogranicza realizację programów wychowawczych. Ma to bezpośrednie przełożenie na warunki odbywania kary i szanse skazanych na powrót do społeczeństwa.
Postulaty zmian i reform
Deputowany Yzermans zapowiedział interpelację do minister sprawiedliwości Annelies Verlinden (CD&V) w komisji sprawiedliwości. Proponuje wdrożenie całościowej strategii kadrowej, obejmującej zwiększenie budżetu i poszerzenie zasobów personalnych.
Podkreśla, że zawody w systemie penitencjarnym muszą stać się bardziej atrakcyjne – nie tylko poprzez wyższe płace, ale także dzięki lepszym warunkom pracy, możliwościom rozwoju i wsparciu psychologicznemu dla pracowników funkcjonujących w trudnym środowisku.
Kontekst europejski
Sytuacja w Belgii nie jest odosobniona – podobne problemy występują w wielu krajach europejskich. Rekrutacja i utrzymanie personelu więziennego stają się coraz trudniejsze ze względu na wymagający charakter pracy oraz często nieadekwatne wynagrodzenie.
Implikacje dla reformy systemu sprawiedliwości
Kryzys kadrowy pokazuje konieczność szerszej reformy systemu sprawiedliwości, opartej na nowoczesnym podejściu do resocjalizacji i opieki nad osadzonymi. Inwestowanie w kadry oznacza inwestowanie w skuteczność całego systemu i bezpieczeństwo społeczne.
Perspektywy rozwiązań
Eksperci wskazują, że wyjście z kryzysu wymaga kompleksowych działań – od zwiększenia finansowania, przez zmiany organizacyjne, po zmianę kultury pracy w więziennictwie. Konieczna może być także szersza debata społeczna nad rolą i celem więzień w XXI wieku.
Obecna sytuacja stanowi poważny sprawdzian dla belgijskich władz – test ich zdolności do zapewnienia podstawowych standardów funkcjonowania systemu sprawiedliwości oraz ochrony praw zarówno osadzonych, jak i personelu więziennego.
