Minister zatrudnienia David Clarinval potwierdził w środę podczas prezentacji części zatrudnieniowej ustawy programowej fundamentalną zmianę w systemie wsparcia młodych absolwentów. Zasiłki integracyjne (dla młodych osób wchodzących na rynek pracy), dotychczas przyznawane na okres trzech lat, zostaną ograniczone do dwunastu miesięcy, co stanowi najistotniejszą modyfikację w ramach szerszej reformy systemu zasiłków dla bezrobotnych.
Zasiłki integracyjne stanowią kluczowy element wsparcia dla młodych ludzi rozpoczynających karierę zawodową po zakończeniu edukacji. Są przyznawane pod określonymi warunkami po odbyciu okresu przejściowego trwającego obecnie 310 dni, nazywanego wcześniej okresem oczekiwania. System ten został zaprojektowany jako pomost między zakończeniem nauki a znalezieniem pierwszego zatrudnienia, umożliwiając młodym absolwentom utrzymanie się w okresie poszukiwania pracy.
Rządowa reforma wprowadza równocześnie mechanizmy kompensacyjne mające na celu ułatwienie procesu przejścia ze świata edukacji do rynku pracy. Okres przejściowy zostanie skrócony o połowę, z 310 do 156 dni, a jego rozpoczęcie będzie możliwe bezpośrednio po zakończeniu studiów. Ta zmiana ma przyspieszyć dostęp młodych ludzi do systemu wsparcia, jednocześnie skracając całkowity czas oczekiwania na świadczenia.
Dodatkowym uproszczeniem proceduralnym jest zniesienie wymogu wykazywania ukończenia określonych studiów uprawniających do zasiłków integracyjnych. Ta modyfikacja ma na celu demokratyzację dostępu do wsparcia, eliminując potencjalne bariery biurokratyczne, które mogły wykluczać niektórych absolwentów z systemu pomocy społecznej.
Ustawa programowa przewiduje mechanizmy ochronne dla osób już korzystających z systemu. Młodzi pracownicy, którzy uzyskali prawo do zasiłków integracyjnych przed pierwszym stycznia 2026 roku i których okres uprawnień kończy się po trzydziestym czerwca 2025 roku, zachowają swoje świadczenia do pierwotnie ustalonej daty zakończenia. Ta klauzula przejściowa ma na celu uniknięcie nagłego pozbawienia wsparcia osób, które planowały swoje kariery w oparciu o dotychczasowe regulacje.
Uzasadnienie reformy opiera się na badaniach prowadzonych przez Urząd Narodowego Zatrudnienia, które wykazują pozytywny wpływ czasowego ograniczenia zasiłków na aktywizację zawodową młodych ludzi. Kolejne analizy przeprowadzone po wcześniejszych modyfikacjach systemu potwierdzają, że ograniczenie czasowe świadczeń stymuluje podejmowanie zatrudnienia przez beneficjentów.
Rządowe stanowisko zakłada, że skrócenie okresu pobierania zasiłków przy jednoczesnym przyspieszeniu dostępu do nich stworzy bardziej efektywny system motywujący do aktywnego poszukiwania zatrudnienia. Reforma wpisuje się w szerszą strategię modernizacji rynku pracy, mającą na celu zwiększenie mobilności zawodowej i adaptacji systemu zabezpieczenia społecznego do współczesnych realiów ekonomicznych.
Wprowadzenie nowych regulacji będzie wymagało dostosowania procedur administracyjnych oraz systemów informatycznych Urzędu Narodowego Zatrudnienia. Implementacja reformy może również generować potrzebę dodatkowych działań doradczych i szkoleniowych, mających na celu przygotowanie młodych absolwentów do efektywniejszego wykorzystania skróconego okresu wsparcia w procesie wejścia na rynek pracy.
