Za ogólnymi statystykami kryje się niepokojąca rzeczywistość: dostęp do opieki nad małymi dziećmi jest głęboko zróżnicowany w zależności od dzielnicy Brukseli, w której się mieszka. Niektóre obszary regionu stołecznego są całkowicie przeciążone, inne zaś trwale niewyposażone w odpowiednią infrastrukturę.
Badanie zlecone przez perspective.brussels w lipcu 2024 roku dostarcza precyzyjnych odpowiedzi na pytanie nurtujące wielu rodziców: gdzie najtrudniej jest znaleźć miejsce w żłobku dla swojego dziecka? Wyniki nie pozostawiają złudzeń.
Zachód i północ regionu w najtrudniejszej sytuacji
Badanie jasno wskazuje, że to głównie w zachodnich i północnych częściach aglomeracji brukselskiej koncentrują się najbardziej dotkliwe problemy. Ta nierównowaga wynika z kumulacji wielu czynników: dużej liczby dzieci, niskiej gęstości placówek opiekuńczych oraz znacznych odległości, jakie rodzice muszą pokonać, aby dotrzeć do najbliższego żłobka. Rezultatem jest ciągłe napięcie między podażą a popytem, odbijające się negatywnie na sytuacji lokalnych rodzin.
Wśród najbardziej dotkniętych dzielnic na pierwszy plan wysuwają się na Molenbeek-Saint-Jean, na Anderlecht, na Koekelberg, na Ganshoren oraz na Jette. Presja w tych lokalizacjach jest szczególnie silna. Nie tylko liczba dostępnych miejsc jest niewystarczająca, ale istniejące placówki z trudem odpowiadają na rosnące zapotrzebowanie, napędzane przez wysoką dzietność. Rodziny często muszą szukać miejsc w żłobkach położonych daleko poza swoją dzielnicą, a nawet gminą, co znacząco komplikuje ich codzienne funkcjonowanie.
Warto również zwrócić uwagę na Uccle, gdzie odległości między miejscami zamieszkania a placówkami opiekuńczymi należą do najwyższych w regionie. Dzielnica cierpi z powodu rozproszenia urbanistycznego, które utrudnia dostęp do infrastruktury, choć liczba dzieci potrzebujących opieki jest tam mniejsza niż w innych częściach miasta.
Uprzywilejowane dzielnice stolicy
W przeciwieństwie do problematycznych obszarów, niektóre dzielnice oferują znacznie korzystniejszy dostęp do opieki żłobkowej. Dotyczy to przede wszystkim Etterbeek, Ixelles, Saint-Josse-ten-Noode oraz Brukseli-Miasto. W tych rejonach placówki są liczniejsze, lepiej rozmieszczone i często znajdują się bliżej miejsc zamieszkania. Bruksela-Miasto korzysta ze szczególnie intensywnej polityki gminnej w zakresie opieki nad dziećmi, co przekłada się na wyższy wskaźnik dostępności miejsc dla rodzin zamieszkałych na jej terenie.
Wyzwania równości dostępu do usług publicznych
Te geograficzne dysproporcje stanowią poważne wyzwanie w kontekście równego dostępu do usług publicznych. Wzmacniają istniejące nierówności społeczne i komplikują godzenie życia rodzinnego z zawodowym, szczególnie w przypadku gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej lub rodzin monoparentalnych, które często mają ograniczone możliwości przemieszczania się.
Przeprowadzone badanie prowadzi do jednoznacznego wniosku: miejsce zamieszkania w Brukseli pozostaje kluczowym czynnikiem determinującym dostęp do opieki nad małymi dziećmi. Ta sytuacja wymaga strukturalnych, ukierunkowanych i przede wszystkim terytorialnie zróżnicowanych rozwiązań politycznych.
Analiza wskazuje na potrzebę długofalowych interwencji instytucjonalnych, które uwzględniałyby specyfikę poszczególnych dzielnic i odpowiadały na ich konkretne potrzeby w zakresie infrastruktury opiekuńczej. Bez strategicznego podejścia do tego problemu, istniejące nierówności będą się pogłębiać, co może mieć poważne konsekwencje społeczne i ekonomiczne dla całego regionu.
