Koalicja Arizona osiągnęła porozumienie w sprawie ustawy budżetowej podczas ostatniego w tym roku maratonu negocjacyjnego. W nocy z wtorku na środę ministrowie uzgodnili szczegóły kontrowersyjnej reformy VAT, w tym zasady opodatkowania gotowych dań sprzedawanych w supermarketach. Posiedzenie rządu federalnego miało wyjątkowo intensywny przebieg. Premier Bart De Wever z partii N-VA oraz wicepremierzy rozpoczęli obrady od spotkania w ścisłym gronie, następnie pracowali w formule pełnej rady ministrów, by wieczorem ponownie wrócić do węższego składu w celu rozstrzygnięcia ostatnich punktów spornych.
Kafkowskie negocjacje wokół daty przydatności
Reforma stawek VAT okazała się szczególnie problematyczna w odniesieniu do żywności na wynos. Początkowo zakładano, że wszystkie gotowe posiłki przeznaczone do zabrania zostaną objęte podwyżką z 6 do 12 procent. Negocjacje utknęły jednak na zaskakujących szczegółach technicznych. Jednym z kluczowych pytań było to, jak długi termin przydatności do spożycia powinna mieć pizza sprzedawana na wynos – dwa czy pięć dni. Decyzja rządu, by regulować VAT w sposób punktowy zamiast przeprowadzić całościową reformę, doprowadziła do impasu. Jak relacjonowali uczestnicy rozmów, atmosfera negocjacji momentami przypominała absurdalny spektakl.
Ostatecznie osiągnięto kompromis. Stawka VAT na gotowe dania sprzedawane w supermarketach wzrośnie do 12 procent, ale wyłącznie w przypadku produktów przeznaczonych do spożycia w ciągu dwóch dni. Oznacza to, że sushi, świeże pizze czy grillowane kurczaki zostaną objęte wyższą stawką, natomiast mrożone pizze nadal będą opodatkowane stawką 6 procent. Przyjęte rozwiązanie ma na celu ochronę piekarni oraz firm cateringowych, które zachowają preferencyjne opodatkowanie.
Reforma VAT nie wejdzie w życie przed marcem
Nowe przepisy dotyczące VAT zaczną obowiązywać dopiero w marcu, jednak branże objęte zmianami już teraz oczekują na jasne i jednoznaczne wytyczne. Podobna niepewność dotyczy szczegółowych zasad związanych z dwoma planowanymi skokami indeksacyjnymi w trakcie obecnej kadencji parlamentu. W tej kwestii również przez pewien czas może utrzymywać się brak precyzyjnych regulacji.
Fuzja stref policyjnych z większym budżetem
Podczas tego samego posiedzenia rada ministrów zatwierdziła w drugim czytaniu projekt połączenia brukselskich stref policyjnych, przygotowany przez ministra spraw wewnętrznych Bernarda Quintina z partii MR. Początkowo planowano jednorazowe wsparcie finansowe w wysokości 55 mln EUR dla przyszłej zunifikowanej strefy, jednak ostatecznie kwotę podniesiono do 65 mln EUR. Kwestia długoterminowego finansowania ma być nadal analizowana w oparciu o normę KUL, której ewentualna rekalibracja jest obecnie przedmiotem prac Wolnego Uniwersytetu Brukselskiego.
Projekt ustawy został zmodyfikowany po uwzględnieniu opinii Rady Stanu, która zaproponowała poprawki techniczne, jednocześnie akceptując samą zasadę fuzji. Minister Quintin zapowiada szybkie skierowanie tekstu pod obrady parlamentu. Jednolita strefa policyjna ma powstać w ciągu maksymalnie 18 miesięcy od promulgacji ustawy, a celem jest uruchomienie nowej struktury w Brukseli w 2027 r.
Wojsko nie pojawi się na ulicach – decyzja odłożona
Nie doszło natomiast do porozumienia w sprawie rozmieszczenia wojska na ulicach Brukseli i Antwerpii w celu wzmocnienia walki z handlem narkotykami. W ostatnich tygodniach temat ten był wykorzystywany jako element negocjacji dotyczących problemu przeludnienia więzień. Brak kompromisu sprawił, że oba zagadnienia zostały we wtorek odłożone i mają wrócić na agendę dopiero w przyszłym roku.
Ponad miliard euro na sprzęt dla wojska
Rząd zatwierdził natomiast zakup 92 transporterów opancerzonych Griffon oraz 123 lekkich pojazdów opancerzonych Serval. Łączna wartość zamówienia przekracza 1 mld EUR. Zgodnie z komunikatem ministra obrony Theo Franckena z partii N-VA kontrakt ma przynieść belgijskim przedsiębiorstwom korzyści gospodarcze odpowiadające około 30 procent wartości umowy.
Zatwierdzono również zakup czterech helikopterów przeznaczonych do morskich misji poszukiwawczo-ratowniczych. Maszyny będą stacjonować w bazie lotniczej w Koksijde, a całkowity koszt inwestycji, wraz z wyposażeniem, wynosi nieco ponad 182 mln EUR.
Wsparcie dla przemysłu i zmiany w budżecie mobilności
Rada ministrów dała także zielone światło dla normy energetycznej zaproponowanej przez ministra energii Mathieu Biheta z partii MR, mającej poprawić konkurencyjność energochłonnych przedsiębiorstw. Na ten cel przewidziano blisko 1 mld EUR rozłożony na całą kadencję. Środki mają posłużyć do obniżenia rachunków za energię poprzez mechanizmy tymczasowe oraz strukturalne.
Wśród przyjętych decyzji znalazły się również zmiany w budżecie mobilności, forsowane przez ministra Jean-Luca Crucke z partii Les Engagés. Od 1 stycznia 2026 r. środki z tego budżetu będzie można przeznaczać wyłącznie na samochody służbowe w pełni elektryczne. Zasada ta obejmie również mobilność współdzieloną, w tym taksówki, carpooling oraz car-sharing.
Ścisły komitet rządowy miał jeszcze zająć się innymi istotnymi kwestiami, w tym nominacjami w Proximusie, Federalnej Spółce Uczestnictw i Inwestycji oraz Narodowym Banku Belgii.
