Minister zdrowia Frank Vandenbroucke zapowiedział przyspieszenie wypłaty szpitalom kwot wyrównawczych za lata poprzednie. Decyzja ma poprawić płynność finansową placówek i została ogłoszona 18 listopada podczas prezentacji raportu Maha przed dyrektorami szpitali. Zapowiedź pada w kontekście trudnych negocjacji budżetowych i rosnącej presji na sektor ochrony zdrowia.
Kontekst trudnej sytuacji budżetowej
Vandenbroucke podkreślił, że raport Maha 2025 ukazuje się w wyjątkowym momencie dla belgijskiej ochrony zdrowia. Po pandemii, kryzysie energetycznym i inflacyjnym sektor nadal funkcjonuje w wymagających warunkach finansowych. „Przeżywamy dziś trudny okres budżetowy. Solidarność i odpowiedzialność są potrzebne bardziej niż kiedykolwiek” – stwierdził minister.
Jednocześnie raport wskazuje na stabilizację aktywności szpitalnej. Rosnąca liczba zabiegów ambulatoryjnych, szczególnie operacji chirurgicznych, potwierdza trend widoczny od lat i wspierany przez rząd.
Ewolucja modelu opieki szpitalnej
Minister zwrócił uwagę na pozytywne zmiany w organizacji opieki. Malejąca liczba klasycznych hospitalizacji oraz krótsze pobyty idą w parze z bardziej zorientowaną na pacjenta organizacją pracy. Ten kierunek odpowiada europejskim trendom, w których coraz więcej procedur przenosi się do trybu ambulatoryjnego, redukując koszty, poprawiając bezpieczeństwo pacjentów i skracając czas rekonwalescencji.
Taka reorganizacja wymaga jednak dostosowania systemu finansowania, aby szpitale mogły funkcjonować efektywnie przy zmieniającej się strukturze świadczeń.
Walka o budżet dla ochrony zdrowia
Vandenbroucke podkreślił, że negocjacje budżetowe były wyjątkowo trudne. „Walczyłem o utrzymanie budżetu na 2026 rok. I wciąż walczę, pomimo presji ze strony niektórych partnerów koalicyjnych, o budżet ochrony zdrowia, który będzie dalej rósł” – powiedział.
Rząd planuje w 2026 roku dodatkową inwestycję w wysokości 1,5 miliarda euro (norma wzrostu 2 procent plus indeksacja), co podniesie całkowity budżet ochrony zdrowia do 46,775 miliarda euro. To znaczący sygnał, że sektor pozostaje priorytetem polityki społecznej.
Wymagania dotyczące efektywności
Minister podkreślił jednak, że wzrost nakładów nie oznacza braku konieczności kontroli wydatków. „Jeśli pozostawimy kran otwarty, ryzykujemy przekroczeniem budżetu” – ostrzegł.
Szpitale zostały zobowiązane do przeglądu finansowania hospitalizacji dziennej najpóźniej do 1 stycznia 2027 roku, tak aby osiągnąć oszczędności na poziomie 47 milionów euro. W 2026 roku ich budżet zostanie obniżony o kwotę równą zakładanym oszczędnościom.
Trudne wyzwania dla szpitali
Minister przyznał, że zadanie nie będzie proste. Rosnące koszty personelu, energii i materiałów medycznych oraz skutki reform w innych częściach systemu zdrowia powodują, że osiągnięcie wymaganych oszczędności będzie dużym wyzwaniem.
Obietnica szybszych płatności wyrównawczych
W odpowiedzi na trudną sytuację finansową placówek Vandenbroucke zapowiedział przyspieszenie wypłaty należnych kwot. „Szpitale otrzymają szybciej kwoty wyrównawcze z lat poprzednich, co znacząco zwiększy ich płynność” – zapowiedział minister.
Skala tych środków jest imponująca. W 2025 roku do szpitali trafi 721 milionów euro – około 380 milionów więcej niż w 2024 roku i niemal 540 milionów więcej niż w 2023 roku. Oznacza to niemal podwojenie tempa wypłat w ciągu zaledwie dwóch lat.
Znaczenie płynności finansowej
Szybsze przekazywanie kwot wyrównawczych ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania szpitali. Dotychczasowe opóźnienia zmuszały je do korzystania z kredytów obrotowych i generowały dodatkowe koszty, które obciążały budżety placówek. Przyspieszone wypłaty pozwolą na lepsze planowanie inwestycji, ograniczenie zadłużenia krótkoterminowego oraz poprawę negocjacji z dostawcami.
Wielowymiarowe wyzwania szpitali
Sytuacja szpitali w Belgii odzwierciedla napięcia, z jakimi borykają się systemy ochrony zdrowia w całej Europie: konieczność zapewnienia wysokiej jakości opieki, rosnące zapotrzebowanie wynikające ze starzenia się społeczeństwa oraz ograniczenia budżetowe.
Reorganizacja finansowania hospitalizacji dziennej może wymagać głębszych zmian organizacyjnych, optymalizacji procesów i ściślejszej współpracy między szpitalami, personelem i administracją. Od powodzenia tych reform zależeć będzie równowaga między efektywnością kosztową a dostępem pacjentów do wysokiej jakości opieki.
