Trybunał Konstytucyjny zawiesił w czwartek brukselskie rozporządzenie, które przesuwało wprowadzenie nowych ograniczeń w ramach strefy niskiej emisji (LEZ) z 1 stycznia 2025 na 1 stycznia 2027 roku. Decyzja dotyczy przede wszystkim samochodów z silnikami diesla spełniających normę Euro 5 oraz pojazdów benzynowych Euro 2.
Priorytet zdrowia publicznego
Minister zdrowia i środowiska Regionu Stołecznego Brukseli Alain Maron (Ecolo) wyraził satysfakcję z orzeczenia, podkreślając, że jest to krok niezbędny dla ochrony zdrowia mieszkańców. Zapowiedział zwołanie posiedzenia grupy zadaniowej LEZ odpowiedzialnej za praktyczne wdrożenie ograniczeń, tak aby decyzja sądu mogła zostać szybko i skutecznie zrealizowana.
Polityk zaznaczył również konieczność opracowania rozwiązań minimalizujących negatywne skutki dla kierowców dotkniętych nowymi regulacjami, krytykując wcześniejsze działania polityczne, które doprowadziły do odroczenia. Ostateczny wyrok w sprawie wniosku o unieważnienie rozporządzenia zostanie wydany przez Sąd Konstytucyjny w ciągu trzech miesięcy.
Okres przejściowy bez mandatów
W wywiadzie dla RTBF minister Maron poinformował, że władze nie będą natychmiast karać kierowców. Przez pierwsze trzy miesiące po zawieszeniu odroczenia nie będą wystawiane mandaty, aby umożliwić obywatelom dostosowanie się do nowych przepisów. Belgijska telewizja publiczna potwierdziła, że okres ten ma charakter karencyjny i ma zagwarantować uczciwy czas przejściowy dla osób, które podejmowały decyzje w oparciu o wcześniejsze regulacje.
W praktyce oznacza to, że właściciele pojazdów objętych nowymi restrykcjami zyskują dodatkowe trzy miesiące na wymianę samochodu lub rezygnację z poruszania się po strefie niskiej emisji.
Koszty społeczne i wyzwania transformacji
Sprawa pokazuje napięcie między polityką środowiskową a obciążeniami finansowymi gospodarstw domowych. Pierwotne odroczenie restrykcji uzasadniano obawami o wysokie koszty wymiany samochodów na nowsze, spełniające normy emisyjne.
Decyzja Trybunału Konstytucyjnego potwierdza jednak prymat zdrowia publicznego nad względami ekonomicznymi. Jednocześnie nakłada na władze obowiązek stworzenia mechanizmów wsparcia dla obywateli, którzy zostali dotknięci zmianami. Dalsze działania grupy zadaniowej LEZ będą kluczowe, by wdrożenie nowych ograniczeń odbyło się w sposób społecznie akceptowalny.