Instytut Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Vias opublikował w czwartek najnowsze dane dotyczące wypadków drogowych z ucieczką sprawcy z miejsca zdarzenia. W 2024 roku odnotowano 4596 takich przypadków, co oznacza spadek o 5% w porównaniu do roku poprzedniego (4820 wypadków). To pierwszy taki spadek od 2018 roku.
Jednak analiza długofalowa pokazuje, że zjawisko to pozostaje poważnym problemem: od 2015 roku liczba takich wypadków wzrosła aż o 20%. Obecny spadek traktowany jest więc jako chwilowe odwrócenie ogólnego trendu wzrostowego.
Według statystyk, aż 12,8% wszystkich wypadków drogowych ze skutkiem śmiertelnym lub z obrażeniami ciała wiąże się z ucieczką sprawcy. W praktyce oznacza to, że średnio co dwie godziny dochodzi w Belgii do wypadku, w którym sprawca ucieka z miejsca zdarzenia.
Regiony i profile ofiar
Zjawisko ucieczki z miejsca wypadku nie jest równomiernie rozłożone geograficznie. Najwyższy odsetek tego typu incydentów odnotowano w Regionie Stołecznym Brukseli (19% wszystkich wypadków z obrażeniami), następnie we Flandrii (13%), a najniższy w Walonii (10%).
Struktura ofiar wypadków z ucieczką odzwierciedla charakter mobilności w miastach. Najbardziej poszkodowaną grupą są piesi (23%), za nimi użytkownicy hulajnóg elektrycznych (16%) oraz rowerzyści (15%). W 2024 roku w tego typu zdarzeniach zginęły łącznie 21 osoby.
Typologia sprawców i motywacje ucieczki
Na podstawie przeprowadzonego badania instytut Vias wyróżnił pięć typów sprawców:
- „Niepewni uciekinierzy” (31%) – osoby, które nie zdają sobie sprawy z powagi sytuacji i nieświadomie opuszczają miejsce zdarzenia.
- „Racjonalni uciekinierzy” (19%) – decydują się na ucieczkę w obawie przed konsekwencjami prawnymi lub finansowymi.
- „Spanikowani” i „pod wpływem” (po 13%) – działają pod wpływem silnych emocji lub substancji odurzających.
- „Zastraszeni uciekinierzy” (8%) – początkowo zatrzymują się, lecz uciekają po presji ze strony innych uczestników zdarzenia.
Identyfikacja sprawców i konsekwencje prawne
Dzięki rosnącej liczbie kamer monitoringu w przestrzeni publicznej, skuteczność wykrywania sprawców znacząco wzrosła – w 2024 roku udało się zidentyfikować 86% osób, które zbiegły z miejsca wypadku. Jeszcze kilka lat temu wynik ten był znacznie niższy.
System prawny przewiduje surowe kary dla sprawców, którzy uciekają z miejsca zdarzenia. Grzywny mogą sięgać 16 000 euro, a w przypadkach zakończonych śmiercią – kara więzienia może wynieść nawet 4 lata. Dodatkowo, sąd może orzec definitywne odebranie prawa jazdy, zwłaszcza w przypadku recydywy lub okoliczności obciążających.
Restrykcyjne przepisy mają pełnić funkcję odstraszającą i sygnalizować społeczeństwu powagę takich wykroczeń. Instytut Vias apeluje o dalsze inwestycje w systemy nadzoru oraz działania edukacyjne, mające na celu ograniczenie liczby takich zdarzeń w przyszłości.
