Europejska Federacja Dziennikarzy podjęła formalne działania w związku z incydentem w stolicy Belgii, oficjalnie powiadamiając o sprawie Radę Europy. Przypadek ten wywołuje poważne pytania o granice wolności prasy i działania służb mundurowych podczas relacjonowania protestów obywatelskich.
Mechanizm alarmowy uruchomiony
W środę Europejska Federacja Dziennikarzy aktywowała specjalny alert za pośrednictwem „Platformy na rzecz wzmocnienia ochrony dziennikarstwa i bezpieczeństwa dziennikarzy” funkcjonującej przy Radzie Europy. Informacja ta została potwierdzona oficjalnie na stronie internetowej platformy monitorującej naruszenia praw dziennikarzy.
Federacja zdecydowała się na ten krok w odpowiedzi na sytuację, która rozegrała się w ubiegłym tygodniu na terenie Brukseli, gdy niezależny dziennikarz został administracyjnie zatrzymany podczas wykonywania obowiązków zawodowych.
Okoliczności zatrzymania budzą kontrowersje
Do zatrzymania doszło w trakcie nocnej interwencji policji z jednostki Bruksela-Stolica/Ixelles, gdy dziennikarz przygotowywał materiał prasowy dotyczący akcji nieposłuszeństwa obywatelskiego na terenie europejskiej dzielnicy Brukseli. Komenda policji potwierdziła fakt zatrzymania w oficjalnym komunikacie wydanym w minioną niedzielę.
Sprawa budzi szczególne kontrowersje, ponieważ pomimo okazania legitymacji prasowej funkcjonariusze zakwalifikowali dziennikarza jako uczestnika protestu, nie uznając jego statusu obserwatora medialnego. Zarówno zatrzymany, jak i reprezentujące go Stowarzyszenie Dziennikarzy Zawodowych (AJP) zdecydowanie kwestionują taką interpretację wydarzeń.
Konsekwencje prawne i instytucjonalne
Stowarzyszenie Dziennikarzy Zawodowych nie pozostawia sprawy bez odpowiedzi – zapowiedziało złożenie formalnej skargi do Stałego Komitetu Kontroli Służb Policyjnych, znanego jako Komitet P, który nadzoruje działania belgijskiej policji.
Równolegle, w odpowiedzi na eskalację sprawy, Europejska Federacja Dziennikarzy postanowiła nadać jej wymiar międzynarodowy, zgłaszając incydent bezpośrednio do Rady Europy – instytucji stojącej na straży przestrzegania Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, której artykuł 10 gwarantuje wolność prasy.
Procedura międzynarodowego nadzoru
Uruchomienie mechanizmu alertowego oznacza rozpoczęcie sformalizowanej procedury na poziomie europejskim. W praktyce sekretarz generalny Rady Europy przekaże oficjalne powiadomienie o incydencie ambasadorom wszystkich 47 państw członkowskich organizacji, a następnie zwróci się do władz belgijskich z żądaniem przedstawienia oficjalnych wyjaśnień w tej sprawie.
Przypadek ten wpisuje się w szerszy kontekst europejskiej debaty na temat ochrony wolności mediów i bezpieczeństwa dziennikarzy w trakcie relacjonowania wydarzeń o charakterze protestacyjnym lub konfrontacyjnym. Szczególnego znaczenia nabiera fakt, że do incydentu doszło w Brukseli – sercu instytucji europejskich, gdzie standardy ochrony praw obywatelskich powinny być utrzymywane na najwyższym poziomie.
Rozwój sprawy będzie uważnie obserwowany przez środowiska dziennikarskie oraz organizacje monitorujące przestrzeganie swobód obywatelskich w Europie.
