Belgijska Cour des comptes ujawniła poważne nieprawidłowości w funkcjonowaniu Ypto, spółki informatycznej należącej do operatora kolejowego SNCB. Z przeprowadzonego audytu wynika, że przez lata konsultanci otrzymywali lukratywne kontrakty bez obowiązkowego przetargu, co mogło prowadzić do braku konkurencji i przejrzystości w wydatkowaniu publicznych środków.
Brak konkurencji i niekontrolowane wydatki
Według raportu, w 2023 roku Ypto zawarło co najmniej 20 umów z konsultantami, z których żadna nie została poddana procedurze przetargowej, co oznacza, że konkurencja na rynku usług IT została całkowicie wyeliminowana. Nieprzestrzeganie zasad zamówień publicznych uniemożliwia kontrolę potencjalnych nadużyć finansowych, konfliktów interesów oraz realnej wartości świadczonych usług.
Jednym z najbardziej rażących przykładów jest kontrakt o wartości 2,8 miliona euro, który został zawarty bez przetargu i następnie przedłużony 24 razy poprzez zwykłe zamówienia wewnętrzne. Tego typu praktyki naruszają surowe przepisy unijne dotyczące zamówień publicznych na tak duże kwoty.
Wątpliwe powiązania i zamknięcie śledztwa
Wcześniej media informowały o kontrowersyjnym kontrakcie, jaki otrzymał brytyjski konsultant Hamid Aghassi, który jest znajomym dyrektorki generalnej SNCB, Sophie Dutordoir. Choć sprawa wywołała spore kontrowersje, prokuratura w Brukseli zamknęła postępowanie, twierdząc, że nie doszło do naruszenia prawa karnego.
W reakcji na zarzuty SNCB zleciła Cour des comptes dokładniejszą analizę działalności Ypto, co doprowadziło do ujawnienia szerszego problemu systemowego – długofalowego stosowania umów bez otwartej konkurencji.
Co dalej?
Ustalenia Cour des comptes wskazują na poważne braki w zarządzaniu funduszami publicznymi, co może rodzić pytania o konieczność reformy sposobu zawierania umów przez podmioty zależne od SNCB. Pomimo zamknięcia dochodzenia przez prokuraturę, wyniki audytu mogą skłonić instytucje nadzorujące do podjęcia kroków w celu zapewnienia większej przejrzystości i kontroli wydatków publicznych.
Czy SNCB wprowadzi nowe zasady zamówień publicznych? Czy ujawnione nieprawidłowości wpłyną na sposób zarządzania funduszami w przyszłości? Odpowiedzi na te pytania mogą zaważyć na przyszłości jednej z kluczowych instytucji transportowych w Belgii.
