Termin „koalicja Arizona” pojawił się po raz pierwszy pięć lat temu w debacie medialnej, a jego geneza nawiązuje do kolorów flagi amerykańskiego stanu Arizona: niebieskiego, czerwonego i pomarańczowego. W Belgii koalicje rządowe są zawsze skomplikowane – łączą różne ugrupowania polityczne oraz partie flamandzkie i francuskojęzyczne. Dla uproszczenia dziennikarze często nadają takim rządom obrazowe nazwy, które z czasem zaczynają funkcjonować na stałe w debacie publicznej.
„Vivaldi” i inne koalicje z symbolicznymi nazwami
Rząd Alexandra De Croo, który odchodzi w tym tygodniu, był oparty na koalicji znanej jako „Vivaldi”. Nazwa ta odnosiła się do „Czterech pór roku” Antonio Vivaldiego, ponieważ kolory polityczne partii tworzących tę koalicję symbolizowały pory roku:
- niebieski (liberałowie) – zima,
- zielony (ekolodzy) – wiosna,
- czerwony (socjaliści) – lato,
- pomarańczowy (CD&V) – jesień.
To dziennik „La Libre” po raz pierwszy użył tej nazwy, która szybko przyjęła się na stałe.
Dlaczego „Arizona”?
Nowy rząd Bart’a De Wevera, którego utworzenie ogłoszono w piątek, opiera się na koalicji pięciu partii: N-VA, MR, CD&V, Les Engagés i Vooruit. Nazwa „Arizona” nawiązuje do kolorów flagi tego amerykańskiego stanu, choć z pewnym wyjątkiem – brakuje na niej turkusowego koloru Les Engagés. Flaga stanu Arizona zawiera bowiem:
- niebieski (MR),
- żółty (N-VA),
- pomarańczowy (CD&V),
- czerwony (Vooruit).
Początki nazwy w 2020 roku
Idea koalicji Arizona pojawiła się w belgijskiej polityce już w 2020 roku. Ówczesne wyniki wyborów mogły stworzyć rząd składający się m.in. z PS (Partii Socjalistycznej) i N-VA, ale negocjacje szybko utknęły w martwym punkcie. Jan Vermeulen z CD&V zaproponował wówczas nazwę „Arizona” dla tej hipotetycznej koalicji. Jednak stworzenie wspólnego rządu PS i N-VA okazało się zbyt trudne.
W połowie 2020 roku przetestowano podobny scenariusz koalicyjny, ale bez udziału PS. Zostały w nim N-VA, MR, Open VLD, SP.A, CD&V i CDH, co pozwoliło na utrzymanie pierwotnych kolorów politycznych. Mimo to Conner Rousseau, lider flamandzkich socjalistów, nie zgodził się na taki układ bez swojego francuskojęzycznego odpowiednika.
Nowa odsłona koalicji Arizona w 2025 roku
W 2025 roku Conner Rousseau zmienił zdanie i zgodził się na utworzenie koalicji bez udziału PS. Obecna koalicja różni się jednak od tej z 2020 roku. Nie ma w niej Open VLD, a CDH zostało zastąpione przez Les Engagés, którzy posługują się turkusowym kolorem. Mimo tej zmiany nazwa „Arizona” pozostała, zarówno w mediach, jak i wśród samych polityków negocjujących porozumienie.
