W 2024 roku belgijski rynek oszczędności przeszedł istotne zmiany, które zapoczątkował sukces bonu skarbowego wprowadzonego jesienią 2023 roku przez ministra finansów Vincenta Van Peteghema. Choć 22 miliardy euro z tego produktu zostały zwrócone oszczędzającym we wrześniu 2024 roku, większość tych środków nie wróciła na tradycyjne konta oszczędnościowe. Zamiast tego kapitał popłynął w kierunku bardziej zróżnicowanych produktów finansowych.
Ograniczony wzrost depozytów oszczędnościowych
Mimo iż tradycyjne konta oszczędnościowe zyskały 2,7% na wartości w 2024 roku, osiągając poziom 276,3 miliarda euro, jest to wzrost stosunkowo skromny w kontekście całkowitej kwoty 22 miliardów euro zwróconej oszczędzającym. To oznacza, że jedynie niewielka część tej sumy została zdeponowana ponownie na kontach oszczędnościowych.
Przesunięcie kapitału na inne produkty
Banki w Belgii aktywnie promowały alternatywne produkty finansowe, takie jak:
- Konta terminowe: Popularne ze względu na atrakcyjne oprocentowanie.
- Bony kasowe: Powróciły do łask jako produkt znany z lat 90.
- Obligacje i fundusze inwestycyjne: Szczególnie krótkoterminowe.
Dane z Banku Narodowego Belgii pokazują, że depozyty na kontach terminowych wzrosły z 48,7 miliarda euro na koniec 2023 roku do 65,5 miliarda euro w październiku 2024 roku. Wartość bonów kasowych wzrosła z 1,9 miliarda do 8,1 miliarda euro w tym samym okresie.
Zmiana nawyków oszczędzających
Bon skarbowy zmienił podejście wielu Belgów do zarządzania oszczędnościami. BNP Paribas Fortis zauważa, że jeden na czterech subskrybentów bonu był wcześniej nowicjuszem w inwestycjach. Banki, takie jak ING i Crelan, odnotowały znaczny wzrost zainteresowania produktami inwestycyjnymi, takimi jak fundusze inwestycyjne i konta terminowe.
Argenta zwróciła uwagę, że klienci świadomie wybierali produkty inne niż bony skarbowe, np. konta terminowe lub ubezpieczenia na życie z gwarancją kapitału (Branża 21).
Wpływ bonu skarbowego na rynek
Bon skarbowy Van Peteghema wywołał istotne zmiany na rynku oszczędności, który od lat był stabilny, ale uśpiony. Przed wprowadzeniem tego produktu oszczędności Belgów na kontach oszczędnościowych systematycznie rosły, osiągając rekordowe 300 miliardów euro pod koniec 2021 roku. Bon skarbowy gwałtownie zmienił ten trend, wyrywając 22 miliardy euro z tradycyjnych depozytów.
Przyszłość rynku oszczędności
Oczekuje się, że powrót tych środków na konta oszczędnościowe zajmie czas, szczególnie w obliczu spadających stóp procentowych i zmian w polityce Europejskiego Banku Centralnego. Banki będą musiały znaleźć nowe sposoby na przyciągnięcie kapitału, a Belgowie coraz bardziej interesują się różnorodnymi formami inwestycji, co może na stałe zmienić strukturę rynku oszczędnościowego w kraju.