Belgijski rząd złożył w piątek formalną kandydaturę na gospodarza sekretariatu porozumienia ONZ dotyczącego ochrony pełnego morza, znanego pod akronimem BBNJ (Biodiversity Beyond National Jurisdiction). Federalne Ministerstwo Spraw Zagranicznych potwierdziło ten krok w poniedziałkowym komunikacie, podkreślając, że dla Belgii to ważny element wzmacniania swojej pozycji w globalnych działaniach na rzecz ochrony środowiska morskiego.
Przełomowe porozumienie po wieloletnich negocjacjach
Do przyjęcia traktatu doprowadziły lata intensywnych rozmów w ramach ONZ. Dopiero w marcu 2023 roku państwa członkowskie zdołały osiągnąć porozumienie dotyczące międzynarodowej ochrony oceanów. Wyzwanie jest znaczące – ponad 64 procent powierzchni oceanów znajduje się poza jurysdykcją państw, co przez lata utrudniało wprowadzanie jednolitych ram prawnych chroniących te obszary. Celem traktatu, nazywanego również Traktatem o Pełnym Morzu, jest objęcie do 2030 roku co najmniej 30 procent tych wód statusem morskich obszarów chronionych. Dokument wejdzie w życie 17 stycznia 2026 roku.
Bruksela wskazana jako najlepsza lokalizacja
Realizacja zapisów traktatu wymaga powołania stałego sekretariatu, odpowiedzialnego za koordynację globalnych działań. Belgia zaproponowała, by instytucja ta mieściła się w kompleksie Residence Palace w dzielnicy europejskiej w Brukseli. Minister spraw zagranicznych Maxime Prévot (Les Engagés) zwrócił uwagę, że belgijska stolica, dysponująca największą społecznością dyplomatyczną na świecie, oferuje środowisko sprzyjające pracy międzynarodowych instytucji. Podkreślił, że sekretariat ulokowany w Brukseli od początku łączyłby różne środowiska i szybko przekładałby się na konkretne działania w zakresie ochrony oceanów.
Belgia konkuruje z Chile o prestiżową rolę
O siedzibę sekretariatu ubiega się również Chile, co oznacza bezpośrednią rywalizację między Brukselą a prawdopodobnie Valparaíso. Minister ds. Morza Północnego Annelies Verlinden (CD&V) oceniła, że belgijska propozycja daje wyjątkową możliwość połączenia nauki, dyplomacji i ochrony oceanów w jednym centrum. Decyzja w tej sprawie zapadnie najpewniej podczas pierwszej konferencji stron BBNJ, która zgodnie z harmonogramem powinna odbyć się najpóźniej do stycznia 2027 roku.
