W gminie Halle zakończono kompleksową modernizację energetyczną 185 mieszkań socjalnych w dzielnicy Vogelweelde. Projekt realizowany przez społeczne towarzystwo mieszkaniowe Woonpunt Zennevallei przyciągnął uwagę Komisji Europejskiej, która wysłała na miejsce swoją delegację, by zapoznać się z zastosowanymi rozwiązaniami. Inwestycja stanowi przykład skutecznej termomodernizacji budynków przy jednoczesnym minimalizowaniu uciążliwości dla mieszkańców.
Projekt w Halle wpisuje się w szerszy europejski kontekst wyzwań związanych z modernizacją energetyczną zasobów mieszkaniowych. W całej Europie miliony gospodarstw domowych zmagają się z wysokimi rachunkami za ogrzewanie z powodu niskiej jakości izolacji i przestarzałych technologii budowlanych. Problem ten szczególnie dotyka lokatorów mieszkań socjalnych, którzy często ponoszą nieproporcjonalnie wysokie koszty energii.
Stan techniczny wymagał interwencji
Woonpunt Zennevallei zarządza około 2 000 mieszkaniami socjalnymi, z których znaczna część wymaga modernizacji z uwagi na niewystarczającą izolację i liczne mostki termiczne. „Rozpoczęliśmy od dzielnicy Vogelweelde. Mieszkania były tam zbyt słabo zaizolowane, a mostków termicznych było zbyt wiele – energia dosłownie uciekała” – wyjaśnia dyrektor Woonpunt Zennevallei Bart Vranken.
Mostki termiczne powstają w miejscach osłabienia lub przerwania izolacji budynku – na przykład przy balkonach, obramowaniach okien czy na połączeniach ścian. W starszych budynkach ich występowanie jest powszechne ze względu na technologie budowlane stosowane w poprzednich dekadach.
Zakres przeprowadzonych prac
Specyfika projektu polegała na tym, że modernizacja nie wymagała przebudowy wnętrz mieszkań, co pozwoliło lokatorom pozostać w swoich domach. „To ogromny atut – nie musieliśmy nikogo przesiedlać” – podkreśla Vranken.
Zakres prac obejmował m.in.:
- izolację dachów i ścian warstwowych,
- wymianę wszystkich okien i drzwi zewnętrznych,
- instalację systemów wentylacji mechanicznej,
- dodatkową izolację podłóg strychowych,
- montaż nowych, oszczędnych kotłów grzewczych w wybranych lokalach.
Poprawa izolacji ścian warstwowych – typowego elementu belgijskiej zabudowy – znacząco zwiększyła efektywność energetyczną budynków.
Wymierne korzyści dla mieszkańców
Przeprowadzone pomiary wykazały, że dzięki modernizacji każde gospodarstwo domowe może oszczędzić średnio 39 procent energii rocznie – co według Woonpunt Zennevallei oznacza około 800 euro oszczędności. Dla rodzin o niskich dochodach zamieszkujących mieszkania socjalne jest to znacząca poprawa sytuacji finansowej.
Ograniczenie zużycia energii wpływa również na redukcję emisji CO₂, wspierając realizację celów klimatycznych.
Europejskie uznanie dla projektu
Skala przedsięwzięcia i jego efekty zwróciły uwagę Komisji Europejskiej. „W Europie musimy jeszcze zmodernizować 35 milionów mieszkań. Halle to dobry przykład dla całej Europy. Pięknie jest widzieć, jak zadbano jednocześnie o efektywność energetyczną i niższe rachunki dla mieszkańców” – podkreśliła Rosalinde van der Vlies, dyrektor ds. energii w Komisji Europejskiej.
Kwestia finansowania i potrzeba wsparcia publicznego
Jak ujawnia Woonpunt Zennevallei, projekt został zrealizowany bez standardowego dofinansowania z Regionu Flamandzkiego. Oznacza to, że inwestycja była finansowana głównie ze środków własnych towarzystwa mieszkaniowego, co dla wielu podobnych organizacji mogłoby być niemożliwe do udźwignięcia.
„Liczymy, że w przyszłości sytuacja ulegnie zmianie, zwłaszcza teraz, gdy zainteresowanie wykazuje Europa” – mówi Vranken.
Brak systemowego wsparcia finansowego może ograniczać możliwość realizacji podobnych projektów na szeroką skalę. Tymczasem ich efekty – zarówno społeczne, jak i środowiskowe – są jednoznacznie pozytywne.
Projekt w Halle pokazał, że kompleksowa modernizacja energetyczna zasobów socjalnych jest możliwa bez wyprowadzania mieszkańców i przynosi realne korzyści w postaci niższych rachunków oraz redukcji emisji. To przykład inwestycji łączącej cele klimatyczne z poprawą jakości życia, który – jak podkreślają przedstawiciele Komisji Europejskiej – może stać się wzorem dla innych regionów Unii.