Władze lokalne Aalter w prowincji Flandria Wschodnia zdecydowały o podniesieniu rekordowo niskiej stawki dodatkowego podatku dochodowego od osób fizycznych z 5,6 do 6,5 procent. Zmiana ta jest elementem nowego wieloletniego planu budżetowego na lata 2026-2031, który obejmuje inwestycje o łącznej wartości 80 milionów euro w infrastrukturę, bezpieczeństwo publiczne i rozwój lokalnych ośrodków. Jednocześnie gmina planuje sprzedaż siedmiu budynków komunalnych oraz analizę możliwości przekazania części usług publicznych sektorowi prywatnemu. Wśród najważniejszych projektów znajduje się budowa nowego basenu za 21 milionów euro, którego otwarcie zaplanowano na 2030 rok. Dla mieszkańców, w tym polskojęzycznych rezydentów regionu, oznacza to wzrost obciążeń podatkowych, ale także perspektywę wyraźnej poprawy infrastruktury i usług publicznych.
Koniec historycznie niskiego podatku komunalnego
Przez lata Aalter wyróżniało się wyjątkowo niską stawką dodatkowego podatku dochodowego, która stała się elementem lokalnej tożsamości fiskalnej. Od roku podatkowego 2026 sytuacja ulegnie zmianie – stawka wzrośnie z 5,6 do 6,5 procent, co potwierdził Kristof De Blaere, radny ds. finansów z koalicji CD&V/DU.
Podwyżka przywraca poziom sprzed fuzji Aalter z Knesselare. Mimo wzrostu stawka pozostaje niższa niż w większości gmin i miast Flandrii, co pozwala zachować pewną konkurencyjność podatkową. Dla mieszkańców zmiana będzie jednak zauważalna w corocznych rozliczeniach.
Równolegle gmina podniosła podatek od nieruchomości z 900 do 975 punktów setnych. Według wyliczeń samorządu przeciętny mieszkaniec zapłaci w wyniku obu podwyżek około 70 euro więcej rocznie. Władze tłumaczą te decyzje rosnącymi kosztami funkcjonowania gminy, w tym wynagrodzeniami pracowników, obciążeniami społecznymi oraz zobowiązaniami emerytalnymi.
Wieloletni plan budżetowy jako narzędzie strategiczne
Wieloletni plan budżetowy to kluczowy dokument określający kierunki działania gminy i zasady alokacji środków publicznych. Wyznacza on priorytety finansowe oraz stanowi podstawę prawną dla dochodów, wydatków i inwestycji. Plan na lata 2026-2031 przewiduje inwestycje o łącznej wartości 80 milionów euro, finansowane z wyższych wpływów podatkowych, sprzedaży wybranych nieruchomości oraz optymalizacji wydatków bieżących.
Sprzedaż majątku komunalnego i wymogi klimatyczne
W ramach przeglądu majątku komunalnego Aalter zamierza sprzedać siedem budynków gminnych. Na liście znajdują się plebanie w Poeke, Knesselare i Aalter, dawny ratusz Aalter, punkt kontaktowy w Knesselare, nieużytkowane muzeum w Bellem oraz ostatni dom osiedlowy w Aalter.
Kristof De Blaere wskazuje, że decyzja wynika z unijnego wymogu osiągnięcia neutralności węglowej przez wszystkie budynki publiczne do 2045 roku. Część nieruchomości uznano za mało perspektywiczne z uwagi na wysokie koszty modernizacji potrzebnej do spełnienia przyszłych norm środowiskowych.
Dostosowanie starszych obiektów do wymogów klimatycznych jest wyzwaniem dla wielu samorządów w Belgii – pełna modernizacja często przekracza wartość samego budynku, zwłaszcza jeśli ma on ograniczoną funkcjonalność lub walory historyczne utrudniające przebudowę.
Rozważana prywatyzacja wybranych usług komunalnych
Gmina zapowiada analizę możliwości przekazania wybranych usług publicznych podmiotom prywatnym. Jak podkreśla burmistrz Mathias Van de Walle z koalicji CD&V/DU, dotyczy to przedsiębiorstwa zatrudniającego pracowników w ramach bonów usługowych oraz zespołów wykonujących drobne prace na zlecenie mieszkańców.
Ewentualna restrukturyzacja obejmowałaby 17 pracowników. Najpierw przeprowadzone zostanie badanie rynku, które ma pokazać, czy istnieje zainteresowanie prywatnych partnerów przejęciem usług. Jeśli do przeniesienia dojdzie, władze deklarują chęć przeprowadzenia procesu z poszanowaniem pracowników i ich warunków zatrudnienia.
Debata o prywatyzacji wpisuje się w szerszą tendencję w belgijskich samorządach poszukujących oszczędności przy utrzymaniu jakości usług. Budzi jednak pytania o długofalowy wpływ na pracowników i mieszkańców.
Bezpieczeństwo publiczne jako priorytet inwestycyjny
Spośród 80 milionów euro inwestycji aż 39 milionów zostanie przeznaczonych na policję i straż pożarną, co czyni to największym segmentem planu. Władze podkreślają, że bezpieczeństwo publiczne pozostaje jednym z najważniejszych priorytetów.
Mieszkańcy odczują to m.in. poprzez zwiększoną obecność policji w dzielnicach oraz w rejonie stacji kolejowej. Od 1 grudnia w budynku ratusza zostanie otwarty nowy punkt kontaktowy policji, ułatwiający mieszkańcom załatwianie spraw wymagających kontaktu ze służbami.
Dla polskojęzycznych mieszkańców regionu oznacza to łatwiejszy kontakt z lokalnymi służbami oraz potencjalnie większe poczucie bezpieczeństwa.
Rewitalizacja centrów wiejskich i infrastruktura transportowa
Plan zakłada modernizację centrów Lotenhulle, Bellem, Aalter i Knesselare. Łącznie 1,9 miliona euro zostanie przeznaczone na zazielenianie przestrzeni publicznych, tworzenie bezpiecznych tras szkolnych i rozwój infrastruktury rowerowej.
Najbardziej ambitnym projektem jest przekształcenie placu De Plaats w Knesselare za milion euro w strefę o ograniczonym ruchu samochodowym, z rozbudowaną zielenią miejską. Projekt wpisuje się w flamandzkie tendencje do zwiększania przestrzeni przyjaznych pieszym i rowerzystom.
Ważną częścią planu są również inwestycje w kanalizację, systemy zarządzania wodą oraz modernizację dróg. Łącznie 30 kilometrów dróg gminnych otrzyma nową nawierzchnię, co poprawi komfort jazdy.
Nowy basen jako sztandarowy projekt
Największym pojedynczym przedsięwzięciem jest nowy basen za 21 milionów euro, którego otwarcie zaplanowano na 2030 rok. Obiekt stanie się częścią rozbudowanego kompleksu sportowego, w skład którego wejdzie również nowe boisko do hokeja na trawie za ponad milion euro.
Nowy basen ma odpowiedzieć na rosnące potrzeby mieszkańców w zakresie rekreacji, edukacji i zdrowia. Dla polskojęzycznych rodzin będzie to znaczące udogodnienie, szczególnie dla dzieci i młodzieży.
Bilans zamierzeń i wyzwań finansowych
Burmistrz Mathias Van de Walle określa plan jako „ambitną inwestycję wymuszoną koniecznością”. Według jego deklaracji każde pięć euro wydane obecnie ma przynieść dziesięć euro oszczędności w kolejnych latach dzięki nowoczesnej infrastrukturze i niższym kosztom operacyjnym.
Jednocześnie wyższe obciążenia podatkowe oraz rozważana prywatyzacja części usług budzą pytania o ich wpływ na mieszkańców. Dodatkowe 70 euro rocznie może być odczuwalne szczególnie dla gospodarstw o przeciętnych i niższych dochodach.
Dla mieszkańców Aalter nadchodzące lata oznaczają zarówno większe koszty, jak i szansę na znaczną poprawę jakości lokalnej infrastruktury. Ostateczna ocena działań władz zależeć będzie od skuteczności realizacji założonych inwestycji.