Rada gminy Woluwe-Saint-Lambert zdecydowała w poniedziałek wieczorem o zmianie nazwy place du Temps Libre, położonego obok kompleksu kulturalnego Wolubilis. Od teraz przestrzeń ta będzie nosić nazwę placu Samuela Paty’ego i Dominique’a Bernarda – dwóch francuskich pedagogów zamordowanych przez islamskich ekstremistów. Decyzja lokalnych władz wpisuje się w europejską dyskusję o wolności słowa, bezpieczeństwie nauczycieli oraz zagrożeniach wynikających z radykalizacji.
Burmistrz Olivier Maingain, przemawiając przed radą gminy, podkreślił symboliczny charakter tej decyzji. Jak zaznaczył, to hołd dla wszystkich pracowników oświaty, którzy każdego dnia bronią wartości demokratycznych i sprzeciwiają się fanatyzmowi oraz różnym formom obskurantyzmu. Uroczyste nadanie nowej nazwy zaplanowano na 15 marca, z udziałem rodzin obu nauczycieli, co nada wydarzeniu wyjątkowy, poruszający wymiar.
Tragiczny los Samuela Paty’ego
Samuel Paty, nauczyciel historii i geografii, został brutalnie zamordowany 16 października 2020 roku przed kolegium w Conflans-Sainte-Honorine, gdzie prowadził zajęcia. Sprawcą ataku był osiemnastoletni ekstremista czeczeńskiego pochodzenia. Do zbrodni doszło zaledwie kilka dni po lekcji poświęconej wolności wypowiedzi, podczas której pedagog pokazał uczniom karykatury przedstawiające proroka Mahometa.
Tragedia wywołała głęboki wstrząs we Francji i całej Europie, stając się symbolem napięć dotyczących laickości, wolności nauczania i narastającego ekstremizmu religijnego. Dla wielu osób Paty stał się uosobieniem odwagi i oddania zawodowi, mimo ryzyka związanego z poruszaniem trudnych tematów w klasie.
Śmierć Dominique’a Bernarda podczas obrony uczniów
Dominique Bernard, nauczyciel języka francuskiego w liceum Gambetta w Arras, został zabity 13 października 2023 roku przez innego ekstremistę pochodzenia inguskiego. Zginął, próbując chronić swoich uczniów przed uzbrojonym napastnikiem. Szczególnie niepokojący był fakt, że sprawca celowo poszukiwał nauczyciela historii, co stanowiło bezpośredne nawiązanie do zabójstwa Samuela Paty’ego.
To drugie w ciągu trzech lat zabójstwo francuskiego pedagoga ponownie otworzyło dyskusję o bezpieczeństwie pracowników oświaty oraz skuteczności działań przeciwdziałających radykalizacji. Wydarzenie to unaoczniło, że zagrożenie ze strony ekstremistów pozostaje realne i wymaga spójnych rozwiązań systemowych.
Symbolika decyzji władz Woluwe-Saint-Lambert
Uhonorowanie obu nauczycieli poprzez nadanie ich nazwisk przestrzeni publicznej ma głębsze znaczenie symboliczne. Wybór miejsca przy Wolubilis – centrum życia kulturalnego i edukacyjnego w dzielnicy – jest czytelnym przesłaniem, że wartości takie jak wolność słowa, edukacja i otwartość intelektualna stanowią fundament demokratycznego społeczeństwa i wymagają stałej ochrony.
Decyzja ta nawiązuje do europejskich działań upamiętniających ofiary terroryzmu oraz podkreślających rolę edukacji w przeciwdziałaniu ekstremizmowi. Dla mieszkańców Belgii, kraju o dużej różnorodności językowej i kulturowej, przypomnienie o losie francuskich nauczycieli to także apel o czujność wobec wszelkich form radykalizacji i wsparcie dla pedagogów, którzy kształtują postawy młodych ludzi.
