Region Stołeczny Brukseli we współpracy z Miastem Bruksela rozpoczął szeroko zakrojoną akcję kontrolną i sankcyjną, której celem jest przypomnienie przedsiębiorcom o obowiązku posiadania umowy na odbiór odpadów komercyjnych. Działania te mają poprawić czystość głównych arterii handlowych stolicy, od lat zmagających się z problemem nielegalnych wysypisk i źle segregowanych śmieci pochodzących z działalności gospodarczej.
Akcję prowadzą wspólnie Bruxelles-Propreté, Bruxelles Environnement oraz Miasto Bruksela. Obejmuje ona zarówno kontrole terenowe, jak i kampanię informacyjną skierowaną do przedsiębiorców, ze szczególnym naciskiem na przestrzeganie przepisów dotyczących gospodarki odpadami.
Alarmujące wyniki badania wśród przedsiębiorców
Z badania przeprowadzonego przez Związek Klas Średnich (UCM – Union des Classes Moyennes) wynika, że niemal 70 procent właścicieli firm w Brukseli nie posiada wymaganej prawem umowy na odbiór odpadów komercyjnych. Oznacza to, że większość przedsiębiorców działa niezgodnie z przepisami, co w znacznym stopniu wpływa na stan czystości w mieście.
Brak takich umów z autoryzowanymi operatorami prowadzi do nieprawidłowego pozbywania się śmieci i nasila problem nielegalnego wyrzucania odpadów w przestrzeni publicznej. Wyniki badania potwierdzają konieczność wzmocnienia kontroli i działań edukacyjnych skierowanych do sektora komercyjnego.
Pierwsze kontrole potwierdzają skalę problemu
Po zakończeniu fazy informacyjnej, 20 października Miasto Bruksela rozpoczęło pierwsze kontrole terenowe. Wyniki są wymowne: spośród ponad 2 000 worków wystawionych przez przedsiębiorców aż 470 nie spełniało obowiązujących wymogów. Wszystkie przypadki zostały skierowane do dalszego postępowania – właściciele firm zostaną zidentyfikowani i ukarani mandatami.
Najczęstsze naruszenia przepisów
Z informacji przekazanych przez Bruxelles-Propreté wynika, że najczęstszym przewinieniem jest używanie przez przedsiębiorców białych worków przeznaczonych wyłącznie dla gospodarstw domowych. To poważne naruszenie, ponieważ odpady komercyjne muszą być gromadzone w workach o innej specyfikacji i odbierane w odrębnych procedurach.
Kolejnym problemem jest wystawianie worków poza wyznaczonymi godzinami odbioru. Tego typu praktyki prowadzą do zaśmiecania ulic, a także zwiększają ryzyko rozerwania worków przez zwierzęta lub osoby trzecie, co skutkuje rozrzuceniem odpadów po chodnikach i jezdniach.
Od edukacji do sankcji
Bruxelles Environnement opracowało dokument informacyjny przypominający przedsiębiorcom o obowiązujących przepisach i obowiązku zawarcia umowy z autoryzowanym operatorem. W materiale zawarto listę uprawnionych firm oraz harmonogram planowanych kontroli. Gminy, w tym Miasto Bruksela, otrzymały zadanie dystrybucji tych informacji w najbardziej problematycznych strefach handlowych.
Inspektorzy Bruxelles-Propreté będą kontynuować regularne kontrole w rejonach, gdzie stwierdzono największe nieprawidłowości. Worki zawierające odpady pochodzące z działalności gospodarczej będą oznaczane specjalnymi etykietami, a właściciele – karani mandatami. Przedsiębiorcy, którzy nie posiadają wymaganej umowy, zostaną zobowiązani do jej niezwłocznego zawarcia.
Perspektywa samorządowa i rozszerzenie programu
Anas Ben Abdelmoumen, burmistrz Miasta Bruksela odpowiedzialny za czystość publiczną, pozytywnie ocenia wspólną inicjatywę. „Czyste, atrakcyjne miasto to również przestrzeń, w której główne arterie handlowe nie są zastawione workami na śmieci. Naszym celem jest zapewnienie równego traktowania wszystkich przedsiębiorców i poprawa wizerunku Brukseli jako miejsca przyjaznego mieszkańcom i klientom” – podkreślił.
Władze zwracają uwagę, że problem gospodarki odpadami komercyjnymi ma wymiar nie tylko sanitarny, lecz także ekonomiczny i społeczny. Niespełnianie obowiązków przez część firm stanowi nieuczciwą konkurencję wobec przedsiębiorców działających zgodnie z przepisami, a zarazem wpływa na komfort mieszkańców i estetykę miasta.
Wdrażanie na terenie całego regionu
Program kontroli i sankcji ma obecnie charakter pilotażowy i obejmuje terytorium Miasta Bruksela. Jeśli przyniesie oczekiwane efekty, zostanie stopniowo rozszerzony na pozostałe gminy Regionu Stołecznego Brukseli. Plan zakłada pełne wdrożenie systemu do 2026 roku, co pozwoli na ujednolicenie zasad egzekwowania przepisów dotyczących odpadów komercyjnych w całym regionie.
Etapowe wdrażanie projektu umożliwia ocenę skuteczności zastosowanych rozwiązań oraz ewentualne wprowadzenie korekt przed jego rozszerzeniem. Kluczowe znaczenie ma współpraca między instytucjami regionalnymi i gminnymi, która ma zapewnić spójność działań i trwały efekt poprawy czystości w przestrzeni publicznej.
Szerszy kontekst zarządzania odpadami miejskimi
Problem niewłaściwego gospodarowania odpadami w sektorze komercyjnym wpisuje się w szersze wyzwania związane z utrzymaniem czystości w dużych miastach. Bruksela, jako stolica Belgii i siedziba instytucji europejskich, mierzy się z intensywnym ruchem handlowym i wynikającą z niego dużą ilością odpadów.
Skuteczna polityka w tym zakresie wymaga połączenia działań edukacyjnych, systematycznego monitoringu i konsekwentnego egzekwowania przepisów. Doświadczenia z obecnej kampanii mogą stać się punktem odniesienia dla innych belgijskich miast, które zmagają się z podobnymi problemami w gęsto zabudowanych dzielnicach handlowych.
