W Brukseli trwa rozsyłanie pism informujących o zakończeniu prawa do zasiłków dla bezrobotnych. Reforma systemu wsparcia dotyczy ponad 40 tysięcy mieszkańców regionu stołecznego i wprowadza istotne zmiany w dostępie do świadczeń, szkoleniach oraz wysokości wypłat. Osoby objęte zmianami muszą podjąć decyzje dotyczące dalszych kroków i źródeł wsparcia.
Reforma obejmuje trzy główne grupy: osoby tracące prawo do zasiłku, osoby z ograniczonym dostępem do programów szkoleniowych oraz beneficjentów, których świadczenia zostaną zmniejszone. W każdym z tych przypadków kluczowe znaczenie ma znajomość dostępnych możliwości pomocy.
Zakończenie prawa do zasiłku – co dalej?
Najczęstszą konsekwencją reformy jest całkowita utrata prawa do zasiłku dla bezrobotnych. W takiej sytuacji główną opcją pozostaje ubieganie się o dochód z integracji społecznej (RIS – Revenu d’intégration sociale) w lokalnym ośrodku pomocy społecznej CPAS/OCMW właściwym dla miejsca zamieszkania.
To właśnie CPAS/OCMW ocenia dopuszczalność wniosku, analizuje sytuację wnioskodawcy i może przyznać pomoc dopiero od dnia faktycznego zakończenia wypłat zasiłków dla bezrobotnych. Warto podkreślić, że instytucje wypłacające świadczenia ani brukselska agencja zatrudnienia Actiris nie są kompetentne do udzielania informacji na temat RIS – wszelkie sprawy należy kierować bezpośrednio do CPAS/OCMW.
Utrzymanie świadczeń poprzez udział w szkoleniach
Reforma przewiduje możliwość zachowania prawa do zasiłku dla osób podejmujących szkolenie zawodowe, jednak zasady stały się bardziej restrykcyjne. Od teraz szkolenie musi dotyczyć zawodu deficytowego na rynku pracy, aby mogło stanowić podstawę do przedłużenia prawa do świadczeń.
W kwestiach szkoleniowych właściwym punktem kontaktowym pozostaje Actiris. Wskazane jest, by osoby zagrożone utratą zasiłku skontaktowały się ze swoim doradcą jeszcze przed końcem okresu uprawnień. Wczesne działanie może pozwolić na zachowanie ciągłości finansowej w trakcie uczestnictwa w programie szkoleniowym.
Actiris dysponuje aktualnymi informacjami o zawodach deficytowych i dostępnych szkoleniach, co umożliwia dostosowanie ścieżki kształcenia do potrzeb rynku pracy i indywidualnych możliwości uczestników.
Perspektywa sądowa
Skala reformy budzi obawy dotyczące jej wpływu na system prawny. Szacuje się, że liczba odwołań od decyzji administracyjnych może sięgnąć 15 tysięcy przypadków, co może znacząco obciążyć sądy pracy i wydłużyć postępowania. Eksperci ostrzegają, że tak szeroka reforma może spowodować przeciążenie wymiaru sprawiedliwości w zakresie spraw administracyjnych.
Zmiany w zasiłkach adaptacyjnych dla młodych
Jednym z najbardziej dotkliwych skutków reformy są zmiany w systemie zasiłków adaptacyjnych (allocations d’insertion), które od 1 marca 2026 roku będą ograniczone do maksymalnie jednego roku. Zmiana ta szczególnie uderzy w młodych ludzi kończących edukację i wchodzących dopiero na rynek pracy.
Osoby korzystające z tych świadczeń, które chcą poznać pozostały czas uprawnień lub wyjaśnić przerwy w wypłacie, powinny kontaktować się bezpośrednio z instytucjami wypłacającymi – związkami zawodowymi lub Pomocniczą Kasą Płatności Zasiłków (CAPAC). Tylko te podmioty są uprawnione do udzielania indywidualnych informacji i wyjaśnień w tego typu sprawach.
Wyzwania demograficzne i społeczne
Według danych, aż jedna czwarta osób wykluczonych z systemu zasiłków w Brukseli ma mniej niż 30 lat. To alarmujący sygnał wskazujący na poważne konsekwencje społeczne reformy, szczególnie dla młodego pokolenia, które dopiero rozpoczyna karierę zawodową.
Nowa rzeczywistość stawia przed systemem pomocy społecznej i agencjami zatrudnienia konieczność zapewnienia skutecznego wsparcia dla tej grupy wiekowej. Ograniczenie dostępu do zasiłków adaptacyjnych może utrudnić młodym ludziom stabilizację zawodową i finansową w kluczowym okresie ich życia.
Reforma systemu zasiłków dla bezrobotnych w Belgii oznacza fundamentalną zmianę w podejściu do polityki społecznej. Jej skutki będą odczuwalne w najbliższych miesiącach, a kluczowe znaczenie dla osób dotkniętych zmianami będzie miało szybkie działanie i skorzystanie z dostępnych form wsparcia przed faktycznym zakończeniem wypłaty świadczeń.
