Ben Weyts, flamandzki minister ds. dobrostanu zwierząt z partii N-VA, od 1 stycznia 2026 r. wprowadza system transakcji administracyjnych dla osób naruszających przepisy o ochronie zwierząt. Nowe regulacje mają usprawnić egzekwowanie kar finansowych oraz rozszerzyć odpowiedzialność na osoby zlecające krzywdzenie zwierząt.
Zdaniem ministra Weytsa obecny system kar jest mało skuteczny. Wiele nałożonych grzywien pozostaje niezapłaconych, a długotrwałe postępowania sądowe często kończą się umorzeniem. To prowadzi do faktycznej bezkarności sprawców i podważa sens obowiązujących przepisów.
Mechanizm transakcji administracyjnych
Nowy system będzie działał podobnie jak szybkie kary za posiadanie narkotyków czy kradzieże sklepowe. Różnica polega na tym, że płatność nie będzie musiała być dokonana na miejscu. Sprawcy otrzymają propozycję polubownego zakończenia sprawy poprzez zapłatę określonej kwoty.
Odmowa uiszczenia grzywny będzie skutkować interwencją komornika, co ma zagwarantować skuteczność sankcji. Rozwiązanie to wpisuje się w trend upraszczania procedur wobec drobniejszych przestępstw – liczy się przede wszystkim szybkość i skuteczność egzekwowania kar.
Rozszerzenie odpowiedzialności na zleceniodawców
Nowe przepisy przewidują również możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które zlecają lub współuczestniczą w krzywdzeniu zwierząt. Ma to kluczowe znaczenie, ponieważ często faktycznymi odpowiedzialnymi są osoby wydające polecenia, a nie bezpośredni wykonawcy.
Dotyczy to m.in. właścicieli zlecających nielegalne praktyki lekarzom weterynarii czy hodowców nakazujących przeładowywanie ciężarówek z drobiem. Zmiana ta może odegrać istotną rolę szczególnie w sektorze hodowli przemysłowej i transporcie zwierząt.
Nowe uprawnienia departamentu
Departament Dobrostanu Zwierząt zyska szersze kompetencje, w tym możliwość zmuszenia sprawcy do sprzedaży lub oddania zwierząt, jeśli stwierdzono przypadki znęcania. Dzięki temu zwierzęta nie będą pozostawały w szkodliwych warunkach.
Departament będzie mógł również zobowiązywać właścicieli do korzystania z usług lekarzy weterynarii w sytuacjach wymagających natychmiastowej interwencji. Ma to zapewnić ochronę zdrowia i życia zwierząt, niezależnie od woli czy możliwości finansowych właściciela.
Aspekty finansowe i organizacyjne
Wpływy z grzywien trafią do Flamandzkiego Funduszu Dobrostanu Zwierząt, co pozwoli przeznaczyć środki na działania prewencyjne i wsparcie organizacji zajmujących się ochroną oraz ratowaniem zwierząt.
Dobrostan zwierząt jest kompetencją regionalną Flandrii od 2014 r., a minister Weyts kieruje tym departamentem od momentu jego powstania. Nowy system odzwierciedla rosnące oczekiwania społeczne dotyczące skuteczniejszej ochrony zwierząt i może stać się wzorem dla innych regionów Belgii oraz państw europejskich.
Efektywność zmian będzie zależała od konsekwencji ich stosowania oraz akceptacji społecznej dla ostrzejszych środków wobec sprawców znęcania się nad zwierzętami.