Na kilka dni przed inauguracją nowego roku akademickiego tysiące frankofońskich studentów w Belgii znalazło się w obliczu ryzyka wykluczenia z dalszej edukacji. Reforma zasad finansowania studiów, wprowadzona poprzez zmodyfikowany dekret Paysage, może skutkować masowym ograniczeniem dostępu do szkolnictwa wyższego dla osób niespełniających zaostrzonych kryteriów postępów w nauce.
Obowiązujący system zakłada, że student musi zaliczyć pierwszy rok w ciągu maksymalnie dwóch lat oraz ukończyć studia licencjackie w czasie nie dłuższym niż pięć lat. Przekroczenie tych limitów prowadzi do utraty statusu „finansowalnego”, co oznacza brak publicznych środków na dalsze kształcenie i możliwość odmowy przyjęcia przez uczelnię. W praktyce wiąże się to z koniecznością przerwania nauki i poszukiwania innych ścieżek rozwoju zawodowego.
Regulacje te zostały uchwalone w 2021 roku jako część reformy systemu szkolnictwa wyższego, a w 2024 roku tymczasowo zawieszono ich stosowanie. Zniesienie moratorium przywróciło jednak pierwotne, restrykcyjne zasady, wywołując falę niepewności w środowisku akademickim.
Przewidziano możliwość odwołań od decyzji o utracie finansowania, jednak skuteczność tego mechanizmu jest ograniczona. Uczelnie mogą umożliwić kontynuację studiów na własny koszt, co znacząco zmniejsza liczbę pozytywnie rozpatrzonych wniosków.
Organizacje studenckie zwracają uwagę na brak precyzyjnych danych dotyczących skali problemu. Według ich szacunków, sytuacja może dotyczyć od kilkuset do kilkunastu tysięcy osób. Zgłaszane relacje sugerują, że zagrożenie ma charakter masowy i może prowadzić do poważnych konsekwencji społecznych. Braki kadrowe w kluczowych sektorach, takich jak ochrona zdrowia, edukacja czy inżynieria, stają się realnym zagrożeniem dla funkcjonowania belgijskiego rynku pracy.
Zapowiedziano manifestację w Brukseli, której celem jest nagłośnienie skutków obecnych regulacji. Studenci domagają się natychmiastowych działań, takich jak ponowne wprowadzenie moratorium, dodatkowe środki na procedury odwoławcze lub opracowanie nowych rozwiązań łagodzących restrykcyjność przepisów.
Resort szkolnictwa wyższego zapowiada przygotowanie nowego dekretu mającego na celu doprecyzowanie obowiązujących zasad. Dokument nie zostanie jednak wprowadzony przed rozpoczęciem roku akademickiego 2025–2026, co oznacza, że tysiące studentów pozostaje w niepewności co do swojej przyszłości edukacyjnej. Rozbieżność między pilną potrzebą interwencji a tempem prac legislacyjnych podkreśla wyzwania, przed jakimi stoi belgijskie szkolnictwo wyższe w okresie transformacji finansowej i organizacyjnej.
