Łączne zadłużenie flamandzkich gmin oraz ośrodków pomocy społecznej w 2024 roku wyniosło 8,6 miliarda euro, co przekłada się na średnio 1.079 euro na mieszkańca regionu. Dane te, opublikowane w rocznych sprawozdaniach rządu flamandzkiego i opisane w północnych dziennikach, pokazują złożoną sytuację finansową samorządów lokalnych.
Różnice w kondycji finansowej gmin
Analiza wskazuje na wyraźne rozbieżności w zarządzaniu budżetami. Aż 190 gmin, czyli 66,7% wszystkich w regionie, zmniejszyło swoje zadłużenie. Jednak jedna trzecia odnotowała jego wzrost. Różnice te odzwierciedlają odmienne strategie finansowe i lokalne uwarunkowania gospodarcze.
Pod względem wartości bezwzględnych największy deficyt ma Gandawa – blisko miliard euro. Władze miasta ogłosiły już plan oszczędności na kwotę kilku milionów euro. Kolejne w rankingu są Mechelen (305 mln euro) oraz Leuven (254,7 mln euro).
Zadłużenie w przeliczeniu na mieszkańca
Inny obraz sytuacji daje analiza w przeliczeniu na liczbę mieszkańców. W tej kategorii przodują gminy nadmorskie: Middelkerke – 4.463 euro na mieszkańca i Blankenberge – 3.826 euro. Wysokie wartości mogą być związane z kosztami inwestycji turystycznych i infrastrukturalnych.
Gandawa, mimo najwyższego zadłużenia ogółem, w tym rankingu jest trzecia – 3.700 euro na mieszkańca. Dalej plasują się Ostenda (3.445 euro) i Niel (3.440 euro). Z kolei wśród gmin o najniższym zadłużeniu znajdują się Hemiksem (44 euro), Wommelgem (28 euro) i Ardooie (27 euro).
Tendencje i działania rządu
Całkowite zadłużenie gmin Flandrii wzrosło w 2024 roku o 1,4%, co oznacza umiarkowany, lecz stały trend wzrostowy. W odpowiedzi rząd flamandzki jesienią przejął 273 mln euro długu trzynastu nowo powstałych gmin, utworzonych w wyniku łączenia jednostek samorządowych.
To wsparcie ma stabilizować sytuację budżetową po reformach administracyjnych i ułatwić nowym gminom realizację zadań publicznych. Przejęcie części długu wpisuje się w szerszą strategię optymalizacji struktury samorządowej i poprawy efektywności wydatkowania środków publicznych.
Obecna sytuacja Flandrii odzwierciedla szersze europejskie wyzwania: rosnące oczekiwania wobec jakości usług publicznych zderzają się z ograniczonymi budżetami i presją na racjonalne gospodarowanie finansami.