W Walonii aż 8% gospodarstw domowych, czyli około 135 000 rodzin, zmaga się z trudnościami w opłaceniu rachunków za wodę. Mimo że funkcjonuje specjalny fundusz socjalny mający na celu pomoc w takich sytuacjach, jego wykorzystanie pozostaje na niskim poziomie. Jak poinformował minister odpowiedzialny za ten fundusz, Yves Coppieters (Les Engagés), aż 94% potrzebujących nie korzysta z tej formy wsparcia, mimo że fundusz jest dostępny i obecnie wykorzystywany w 66%.
Rosnące koszty wody a nierówności społeczne
Średni roczny koszt wody dla przeciętnej rodziny w Walonii wynosi 340 euro, co stanowi około 1% budżetu domowego. Dla rodzin o najniższych dochodach ten wskaźnik wzrasta do 1,18%. Minister Coppieters zwraca jednak uwagę na znaczące różnice między gospodarstwami – problem dotyczy zwłaszcza osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej oraz tych, które zmagają się z nadmiernym zużyciem wody spowodowanym np. nieszczelnościami instalacji.
Formy wsparcia dla mieszkańców
Fundusz socjalny jest finansowany przez samych konsumentów poprzez niewielką opłatę doliczaną do rachunków za wodę. Od 1 stycznia 2024 roku wynosi ona 0,0322 euro za metr sześcienny wody i jest corocznie indeksowana zgodnie z poziomem inflacji. Osoby potrzebujące mogą uzyskać bezpośrednią pomoc za pośrednictwem miejscowych ośrodków pomocy społecznej (CPAS).
Oprócz funduszu socjalnego istnieją również inne formy wsparcia, takie jak fundusz poprawy technicznej, który umożliwia finansowanie napraw prywatnych instalacji wodnych w celu ograniczenia nadmiernego zużycia. Dodatkowe mechanizmy obejmują m.in. progresywną taryfikację wody, obniżoną stawkę VAT wynoszącą 6%, możliwość rozłożenia płatności na raty oraz wsparcie tzw. tutorów energii i wody, którzy pomagają gospodarstwom domowym zarządzać zużyciem.
Uproszczenie procedur i kampania informacyjna
Aby zwiększyć świadomość istnienia tych form pomocy, rząd planuje kampanię informacyjną skierowaną do najbardziej potrzebujących. W akcję zaangażowane będą ośrodki pomocy społecznej (CPAS), dostawcy wody oraz organizacje wspierające osoby znajdujące się w trudnej sytuacji. Dodatkowo uproszczone zostaną procedury ubiegania się o wsparcie z funduszu socjalnego.
Minister Coppieters zapowiada również działania mające na celu poprawę jakości instalacji wodnych w domach w Walonii. W ramach tego projektu planowane są kampanie uświadamiające skierowane do specjalistów z branży sanitarnej i budowlanej.
Zapewnienie dostępu do podstawowego dobra
„Woda jest dobrem podstawowym, do którego każdy mieszkaniec Walonii powinien mieć dostęp. To nieakceptowalne, że tak wiele osób nie korzysta z istniejących form wsparcia. Dzięki tej reformie poprawimy efektywność wykorzystania funduszu socjalnego bez dodatkowego obciążenia dla innych konsumentów. To bardziej sprawiedliwe i skuteczne zarządzanie zasobami z korzyścią dla tych, którzy najbardziej tego potrzebują” – podsumował minister Coppieters.