Region Brukseli przygotowuje się do corocznego wydarzenia promującego zrównoważony transport, które odbędzie się 21 września w ramach Europejskiego Tygodnia Mobilności. Koordynacją inicjatywy, w którą zaangażowanych jest około pięćdziesięciu belgijskich miast i gmin, zajmuje się organizacja Mobiel 21. Każda gmina wdroży własny model ograniczeń ruchu samochodowego.
Zakres ograniczeń i wyjątki komunikacyjne
Region brukselski zostanie całkowicie zamknięty dla ruchu samochodowego w godzinach od 9:30 do 18:00. Wyjątkiem będą taksówki, transport publiczny, autobusy turystyczne, pojazdy służb ratunkowych oraz sił porządkowych – wszystkie one będą musiały przestrzegać ograniczenia prędkości do 30 km/h. Ma to zapewnić zachowanie podstawowych funkcji miejskich przy jednoczesnym ograniczeniu emisji spalin i hałasu.
Zezwolenia na przejazd samochodem można uzyskać poprzez złożenie wniosku w administracji gminy zamieszkania. Termin składania wniosków dla osób prywatnych upływa 17 września, a dla przedsiębiorstw – 12 września. Do uzasadnionych powodów zalicza się m.in. transport na lotnisko, przeprowadzki, uczestnictwo w targach staroci czy pilne obowiązki zawodowe, przy czym każdorazowo konieczne jest przedstawienie odpowiednich dokumentów.
Niektóre grupy osób zwolniono z obowiązku ubiegania się o zezwolenia. Dotyczy to m.in. osób z niepełnosprawnościami posiadających karty parkingowe, kobiet w ciąży w stanie zagrożenia porodem oraz osób udających się do szpitala w nagłych przypadkach medycznych. Priorytetowo potraktowano tu kwestie zdrowotne i dostępności.
Program kulturalny i inicjatywy społeczne
Dzień bez samochodu to nie tylko ograniczenia komunikacyjne, lecz także bogaty program wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych przygotowanych przez gminy. Warsztaty rowerowe odbędą się m.in. przy ulicy Voot w Auderghem, na Uniwersytecie Libre de Bruxelles oraz w Woluwe-Saint-Lambert, gdzie mieszkańcy będą mogli bezpłatnie naprawić lub zakonserwować swoje rowery. Celem inicjatywy jest promowanie kultury rowerowej poprzez praktyczne wsparcie.
Głównym punktem wydarzenia będzie Women’s Bike Ride na placu De Brouckère. Ma on podkreślić obecność kobiet w przestrzeni publicznej i zachęcić do częstszego wybierania roweru jako środka codziennego transportu. Wydarzenie to wpisuje się w szerszy kontekst promowania równości płci w dostępie do infrastruktury miejskiej i przeciwdziałania dyskryminacji w sferze mobilności.
Regulacje prawne i bezpieczeństwo ruchu
Pomimo wyłączenia ruchu samochodowego kodeks drogowy zachowuje pełną moc. Piesi powinni poruszać się chodnikami, z wyjątkiem ulic całkowicie zamkniętych dla ruchu, gdzie mogą korzystać z jezdni. Użytkownicy rolek i deskorolek poniżej 16. roku życia muszą pozostać na chodnikach, starsi mogą korzystać ze ścieżek rowerowych lub prawej strony jezdni.
Rowerzyści są zobowiązani do przestrzegania wszystkich standardowych przepisów: jazdy zgodnie z kierunkiem ruchu, przestrzegania pierwszeństwa przejazdu, sygnalizacji świetlnej czy zakazu poruszania się po przejściach dla pieszych i chodnikach. Nadal obowiązuje także nakaz zatrzymywania się przed przejściami, aby zapewnić bezpieczeństwo pieszym w warunkach intensywnego ruchu niemotoryzowanego.
Operatorzy transportu publicznego, w tym De Lijn i SNCB, zapowiadają promocyjne taryfy w czasie Tygodnia Mobilności. Mają one zachęcić mieszkańców do wybierania transportu zbiorowego jako alternatywy dla samochodu. To element szerszej strategii na rzecz zrównoważonej mobilności i zmniejszenia zależności od indywidualnych środków transportu.