Centralna Rada Gospodarcza przedstawiła propozycję reformy systemu certyfikacji energetycznej budynków mieszkalnych w Belgii, apelując do władz regionalnych o wprowadzenie obowiązku posiadania certyfikatu PEB dla wszystkich nieruchomości mieszkalnych, niezależnie od ich statusu na rynku. Obecnie taki wymóg dotyczy jedynie właścicieli wynajmujących lub sprzedających lokale, co – zdaniem ekspertów – nie wystarcza do realizacji celów klimatycznych Unii Europejskiej.
Analiza przeprowadzona przez Radę, opisana w dziennikach De Tijd i L’Echo, wskazuje na potrzebę gruntownej reorganizacji podejścia do oceny efektywności energetycznej. Region Brukseli już zobowiązał wszystkich właścicieli mieszkań do uzyskania certyfikatu PEB do 2030 roku. Dokument ten pozwala ocenić, czy nieruchomość spełnia cele klimatyczne wyznaczone na lata 2033 (minimalna klasa E) i 2045 (minimalna klasa C). We Flandrii i Walonii podobne przepisy jeszcze nie obowiązują.
Przygotowanie do kosztów modernizacji
Zdaniem Rady powszechna certyfikacja miałaby pomóc właścicielom w przygotowaniu się na przyszłe wydatki związane z modernizacją energetyczną. Eksperci podkreślają, że osiągnięcie unijnego celu neutralności węglowej wymaga systematycznej oceny stanu całego zasobu mieszkaniowego, a nie tylko jego części aktywnej na rynku.
Jednocześnie konieczna jest reforma samego systemu certyfikacji. Obecna metodologia opiera się na szacunkach teoretycznych, pomijając realne zużycie energii. Rada wskazuje także na potrzebę harmonizacji standardów pomiędzy regionami, które stosują odmienne kryteria oceny.
Wsparcie finansowe niezbędne dla gospodarstw domowych
Wprowadzenie powszechnej certyfikacji będzie wymagało mechanizmów pomocowych. Bez nich obowiązek certyfikacji może okazać się zbyt dużym obciążeniem finansowym, szczególnie dla gospodarstw o niskich dochodach.
Skalę wyzwania obrazują prognozy Febelfin, Narodowego Banku Belgii i Komisji Europejskiej: całkowite nakłady na modernizację energetyczną mieszkań do 2050 roku mogą sięgnąć 350 miliardów euro, czyli średnio 65–80 tysięcy euro na jednostkę. Takie koszty stanowią barierę dla 73% gospodarstw domowych. Z kolei pozostałe 27% właścicieli, mimo posiadania środków, często rezygnuje z inwestycji z powodu braku wiedzy o korzyściach, przepisach czy możliwościach finansowania.
Regionalne wyzwania i tempo modernizacji
W Walonii konieczność modernizacji dotyczy miliona prywatnych mieszkań, które do 2050 roku muszą osiągnąć klasę energetyczną A. Aby sprostać temu celowi, roczny wskaźnik modernizacji musi wzrosnąć trzykrotnie – z obecnego jednego procenta do trzech, czyli 45 tysięcy lokali rocznie.
Element europejskiej strategii klimatycznej
Postulat Rady wpisuje się w szersze trendy europejskiej polityki klimatycznej, w której sektor budowlany jest jednym z kluczowych obszarów dekarbonizacji. Powszechna certyfikacja energetyczna może zwiększyć świadomość właścicieli nieruchomości i pobudzić inwestycje w efektywność energetyczną, jednocześnie wspierając realizację unijnych celów redukcji emisji w sektorze mieszkaniowym.
