Belgijski rynek substancji psychoaktywnych przechodzi dynamiczne zmiany, charakteryzujące się rosnącą różnorodnością oferty i zwiększonym ryzykiem dla konsumentów. Narodowy Instytut Kryminalistyki i Kryminologii przeanalizował 2354 próbki zebrane podczas największych festiwali muzycznych w latach 2024–2025, w tym Tomorrowland, Extrema Outdoor oraz Dour Festival.
Metodologia badań i reprezentatywność próby
Komisarz Narodowy ds. Narkotyków Ine Van Wymersch podkreśla znaczenie badań prowadzonych w środowisku festiwalowym, które uznaje się za swoiste laboratorium społeczne. To właśnie tam dealerzy często testują nowe substancje, co pozwala badaczom na szybkie wychwycenie trendów rynkowych.
Dzięki mobilnym laboratoriom na terenach festiwalowych analizowano próbki zarówno konfiskowane przez policję, jak i te dobrowolnie oddawane przez uczestników w ramach programów redukcji szkód. Pozwoliło to na uzyskanie szczegółowego obrazu współczesnego rynku.
Ewolucja substancji tradycyjnych i wzrost ryzyka
Badanie wykazało znaczące zmiany w jakości klasycznych narkotyków. Szczególnie niepokojące są wyniki dotyczące tabletek ecstasy – ponad jedna trzecia próbek zawierała powyżej 200 mg MDMA, co kilkukrotnie przekracza dawkę uznawaną przez specjalistów za względnie bezpieczną. Tak wysokie stężenia niosą ryzyko poważnych komplikacji zdrowotnych, w tym przegrzania organizmu, odwodnienia czy problemów kardiologicznych.
MDMA, kokaina i ketamina pozostają najczęściej spotykanymi substancjami w środowisku festiwalowym. Szczególnie ketamina, pierwotnie stosowana w medycynie weterynaryjnej, zyskała w ostatnich latach ogromną popularność wśród młodych ludzi w Belgii, wpisując się w globalny trend konsumpcji środków dysocjacyjnych.
Proliferacja nowych substancji psychoaktywnych
Analiza potwierdziła szybki rozwój rynku nowych substancji psychoaktywnych, modyfikowanych chemicznie tak, aby omijać przepisy prawne. Ich skład i działanie są trudne do przewidzenia, co znacząco zwiększa ryzyko dla użytkowników.
Przykładem są tzw. „różowe proszki” – około 60 próbek łączyło w sobie MDMA, ketaminę, 2C-B oraz kofeinę w zmiennych proporcjach. Takie mieszanki mogą prowadzić do nieprzewidywalnych reakcji organizmu i znacznie podnoszą ryzyko przedawkowania.
Nowe metody konsumpcji i dystrybucji
Zmienia się również sposób przyjmowania narkotyków. Naukowcy odnotowali wzrost popularności e-papierosów i urządzeń do waporyzacji zawierających substancje psychoaktywne. Ta metoda jest znacznie bardziej dyskretna od tradycyjnych form konsumpcji i wykracza poza festiwale, przenikając do codziennego życia młodych mieszkańców Belgii.
Implikacje dla zdrowia publicznego
Raport Narodowego Instytutu Kryminalistyki i Kryminologii wskazuje na konieczność zmiany podejścia państwa do problemu. Coraz większa różnorodność narkotyków, rosnące dawki w klasycznych substancjach i pojawianie się nieprzewidywalnych mieszanek wymagają nowej strategii – łączącej działania edukacyjne, programy redukcji szkód i skuteczne narzędzia egzekucyjne.
Eksperci podkreślają, że dynamiczny charakter rynku wymaga stałego monitoringu i elastycznego reagowania, aby skutecznie chronić zdrowie publiczne w obliczu ewoluujących zagrożeń.
