Amerykańska Agencja ds. Badań i Rozwoju Zaawansowanych w Ochronie Zdrowia (BARDA), odpowiedzialna za przygotowanie kraju na kryzysy zdrowotne, zakończyła finansowanie 22 projektów związanych z rozwojem szczepionek opartych na technologii mRNA. Decyzja administracji Donalda Trumpa spotkała się z ostrą krytyką Światowej Organizacji Zdrowia, która określiła ją jako poważne zagrożenie dla rozwoju tej obiecującej technologii.
Stanowisko WHO
Joachim Hombach, sekretarz wykonawczy grupy doradczej ekspertów WHO ds. szczepień, podczas czwartkowego briefingu dla Stowarzyszenia Korespondentów ONZ wyraził głębokie zaniepokojenie decyzją USA. Podkreślił, że rezygnacja z finansowania stanowi poważny cios dla technologii, która odegrała kluczową rolę w walce z pandemią COVID-19.
Zdaniem Hombacha szczepionki mRNA mają strategiczne znaczenie w przygotowaniach na przyszłe zagrożenia epidemiologiczne. Ich największym atutem jest możliwość szybkiego dostosowania do nowych patogenów, co czyni je niezwykle cennym narzędziem w przypadku potencjalnych pandemii i innych kryzysów zdrowotnych.
Argumenty administracji USA
Minister zdrowia Robert Kennedy Jr. w oficjalnym komunikacie wskazał na – jego zdaniem – ograniczoną skuteczność szczepionek mRNA w zapobieganiu infekcjom górnych dróg oddechowych. Przywołał dane sugerujące, że preparaty te nie zapewniają wystarczającej ochrony przed chorobami takimi jak COVID-19 czy grypa, co – według administracji – uzasadnia zakończenie inwestycji.
Kennedy Jr., znany z krytycznego podejścia do polityki szczepień, od początku swojej kadencji promuje rewizję strategii profilaktycznych i podważa skuteczność niektórych rozwiązań medycznych.
Czym różnią się szczepionki mRNA od tradycyjnych
Technologia mRNA jest przełomowym podejściem w dziedzinie szczepień. W przeciwieństwie do tradycyjnych preparatów, które wykorzystują osłabione lub inaktywowane patogeny, szczepionki mRNA dostarczają komórkom organizmu instrukcje genetyczne. Dzięki nim wytwarzane jest nieszkodliwe białko patogenu, które „uczy” układ odpornościowy rozpoznawania i neutralizowania prawdziwego zagrożenia.
Perspektywa międzynarodowa
Hombach wezwał społeczność międzynarodową do kontynuowania badań nad technologią mRNA, oceniając decyzję USA jako nietrafną i przedwczesną. Wyraził przekonanie, że prace będą kontynuowane w innych państwach, biorąc pod uwagę ogromny potencjał tej technologii w ochronie zdrowia publicznego.
WHO podkreśla, że zdolność szybkiego projektowania i produkcji szczepionek mRNA może być kluczowa w reagowaniu na pojawienie się nowych, groźnych patogenów.
Tło polityczne
Zakończenie finansowania wpisuje się w szerszą strategię administracji Trumpa dotyczącą relacji z międzynarodowymi instytucjami zdrowotnymi. Krótko po objęciu urzędu w styczniu, prezydent podpisał dekret o wycofaniu Stanów Zjednoczonych z WHO, wielokrotnie krytykując organizację za – jego zdaniem – nieadekwatną reakcję na pandemię COVID-19.
Eksperci ostrzegają, że takie działania mogą mieć długofalowe konsekwencje dla globalnej współpracy w zakresie zdrowia publicznego oraz spowolnić rozwój innowacyjnych technologii medycznych, które w przyszłości mogą okazać się kluczowe w walce z nowymi zagrożeniami epidemiologicznymi.
