Negocjacje w sprawie „porozumienia letniego” w ramach koalicji Arizona trwają w napiętej atmosferze. Rządzące partie starają się dopracować ostatnie punkty sporne przed 21 lipca, czyli Świętem Narodowym Belgii, które stało się nieformalnym terminem granicznym dla zawarcia kompleksowego kompromisu. Główne nierozwiązane kwestie dotyczą systemu emerytalnego, reformy opieki zdrowotnej i elastyczności rynku pracy.
Choć niektóre elementy pakietu reform zostały już zatwierdzone, kluczowe dossier pozostają nierozstrzygnięte. Piątkowe spotkanie negocjacyjne zakończyło się bez przełomu, mimo całonocnych rozmów premiera Barta De Wevera z wicepremierami.
Spór o opiekę zdrowotną i elastyczność rynku pracy
Główną przeszkodą w osiągnięciu porozumienia jest brak zgody w sprawie reformy systemu ochrony zdrowia. Minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) uzależnił akceptację zmian w swojej dziedzinie od postępu w innych kluczowych obszarach – zwłaszcza elastyczności rynku pracy. Sporne pozostają m.in. dodatki honorariowe dla lekarzy oraz uznawanie okresów chorobowych w kontekście emerytur.
Po fiasku rozmów grupowych premier zdecydował się na spotkania bilateralne z każdym z pięciu wicepremierów. Mimo to, do końca nocy nie osiągnięto konsensusu. Źródła zbliżone do stołu negocjacyjnego przyznają, że wszyscy partnerzy blokują się nawzajem, co utrudnia finalizację całościowego porozumienia.
Weekend rozmów i nota kompromisowa
W piątek rano, po krótkim posiedzeniu Rady Ministrów, zdecydowano o kontynuowaniu negocjacji w weekend. Bart De Wever przedstawił notę kompromisową, która ma być omawiana podczas serii spotkań dwustronnych od soboty. Kolejne spotkanie całego „kernu” – rdzenia rządowego – zaplanowano na niedzielę, z nadzieją na domknięcie porozumienia przed poniedziałkiem.
Reformy już zatwierdzone
Pomimo trudności, kilka istotnych reform uzyskało już akceptację:
- Fuzja brukselskich stref policyjnych: powstanie jedna zintegrowana jednostka z centralnym dowództwem, działająca w oparciu o wspólną strategię bezpieczeństwa dla całej stolicy.
- Opodatkowanie zysków kapitałowych: zniesiono ostatnie przeszkody techniczne, umożliwiając wdrożenie nowego modelu.
- Strategiczna wizja obronna na lata 2026–2034: zatwierdzono największy zakup amunicji w historii Belgii oraz zakup jedenastu dodatkowych myśliwców F-35.
- Nowe uprawnienia w polityce migracyjnej: policja uzyska prawo do przeprowadzania wizyt domowych w mieszkaniach osób, które przebywają nielegalnie i których wnioski o azyl zostały odrzucone, pod warunkiem zgody sędziego śledczego.
Reforma świadczeń społecznych i systemu bezrobocia
W ramach negocjacji uzgodniono również ograniczenia dotyczące kumulacji świadczeń socjalnych w gospodarstwach domowych. Ośrodki Pomocy Społecznej (CPAS) będą musiały brać pod uwagę nie tylko dochody partnerów, ale również innych domowników – w tym rodziców, dzieci, wnuków i teściów – przy ustalaniu uprawnień do dochodu z integracji.
Równolegle uzgodniono mechanizm kompensacyjny dla CPAS w związku z reformą systemu bezrobocia. Partia Les Engagés wywalczyła zwiększenie budżetu na ten cel – środki dla CPAS mają wynieść 300 milionów euro w ciągu pierwszych dwóch lat, zamiast pierwotnie planowanych 234 milionów. Dzięki temu reforma bezrobocia mogła zostać uchwalona przez parlament jeszcze w nocy z czwartku na piątek.
