Parlament Regionu Stołecznego Brukseli przegłosował w piątek ustawę wprowadzającą trwałą redukcję zasiłków rodzinnych o dziesięć euro miesięcznie dla dzieci urodzonych przed 1 grudnia 2019 roku. Nowe przepisy przyjęto stosunkiem 42 głosów za (MR, Les Engagés, N-VA, CD&V, Groen), przy 14 głosach sprzeciwu (m.in. PTB i Fouad Ahidar) oraz 24 wstrzymujących się (w tym przedstawiciele PS, Ecolo oraz pojedynczy deputowani Les Engagés i Team Fouad Ahidar).
Projekt autorstwa Clémentine Barzin, przewodniczącej grupy MR, ma na celu zapewnienie długofalowej stabilności finansowej systemu świadczeń rodzinnych w obliczu pogarszającej się sytuacji budżetowej regionu. Według szacunków, przyjęta reforma pozwoli uniknąć dodatkowych wydatków rzędu 26,5 miliona euro już w przyszłym roku, stanowiąc istotne odciążenie dla regionalnych finansów publicznych.
Redukcja dotyczy wyłącznie dzieci, które przeszły z poprzedniego systemu federalnego do nowego regionalnego ze względu na korzystniejsze wówczas warunki. Dzieci pozostające w starym systemie – w większości ze względu na przysługujące im wyższe świadczenia – nie będą objęte zmianami. Iriscare, instytucja odpowiedzialna za przyznawanie zasiłków w regionie brukselskim, podkreśliła selektywny i ograniczony charakter nowej regulacji.
Zdaniem Clémentine Barzin, zmiana nie pogorszy sytuacji materialnej rodzin, ponieważ nabyte prawa zostają zachowane, a zmodyfikowany mechanizm uwzględnia potrzebę ochrony najsłabszych. Jak zaznacza posłanka MR, nowa polityka łączy konieczność oszczędności z zasadą proporcjonalności społecznej.
Tło finansowe decyzji to nie tylko pogarszający się stan finansów regionalnych, ale również stopniowe zmniejszanie się federalnych transferów w ramach finansowania zasiłków rodzinnych. Redukcja została wskazana jako niezbędna już w analizie wydatków przeprowadzonej na zlecenie rządu regionalnego w 2023 roku.
Z danych Iriscare wynika, że w grudniu 2024 roku zasiłki rodzinne wypłacano dla 308 815 dzieci w regionie brukselskim. Z tej liczby aż 269 441 dzieci (87,25 proc.) korzystało z nowego systemu, przy czym nie posiadały one praw nabytych z okresu federalnego. Pozostałe 39 374 dzieci nadal objęte były dawnym systemem, uznawanym za korzystniejszy.
Struktura społeczna beneficjentów ukazuje dodatkowe obciążenia dla systemu. Ponad 81 tysięcy dzieci (26,28 proc.) wychowuje się w rodzinach niepełnych, a 130 tysięcy (42,11 proc.) otrzymuje dodatki socjalne, co świadczy o skali potrzeb społecznych w regionie.
Świadczenia rodzinne należą do najważniejszych pozycji w budżecie Wspólnej Komisji Wspólnotowej, dlatego ich finansowanie ma kluczowe znaczenie dla zachowania równowagi fiskalnej. W obliczu rosnących kosztów demograficznych i wyzwań społecznych region zmuszony jest do poszukiwania kompromisów między potrzebą wsparcia rodzin a koniecznością stabilizacji budżetu.
Decyzja brukselskiego parlamentu wpisuje się w szerszy trend europejski, gdzie rosnące obciążenia systemów zabezpieczenia społecznego wymuszają działania dostosowawcze. W regionie o złożonej strukturze demograficznej i wysokim odsetku rodzin wielokulturowych wyzwania te są szczególnie widoczne.
Parlamentarna debata nad ustawą ujawniła głębokie podziały dotyczące roli państwa w polityce społecznej. Opozycja ostrzegała przed możliwymi negatywnymi skutkami społecznymi reformy, podczas gdy większość rządząca wskazywała na konieczność racjonalizacji wydatków i wzmocnienia efektywności systemu wsparcia rodzin.
