Po trwających niemal rok negocjacjach związki zawodowe, pracodawcy oraz władze regionalne osiągnęły porozumienie w sprawie podwyżek wynagrodzeń w sektorze bonów usługowych. Nowe zasady obowiązują we Flandrii i Walonii od 1 lipca a przewidują podwyżkę stawki brutto o 0,77 euro za godzinę pracy, obejmującą zarówno płace sektorowe, jak i realne wynagrodzenia pracowników.
Jednorazowa rekompensata za wcześniejsze miesiące
Istotnym elementem porozumienia jest wprowadzenie jednorazowej premii, która ma zrekompensować okres od marca do czerwca bieżącego roku. Wysokość świadczenia zostanie obliczona na podstawie przepracowanych godzin w tym czasie, przy zastosowaniu stawki 0,77 euro brutto za każdą godzinę. Prawo do premii mają osoby zatrudnione na dzień 30 czerwca, które przepracowały przynajmniej jedną godzinę w okresie marzec–czerwiec. Wypłata nastąpi wraz z wynagrodzeniem za wrzesień.
Szczególne rozwiązania przewidziano dla osób, które zmieniły pracodawcę na skutek fuzji, przejęcia lub transferu działalności. W takich przypadkach godziny pracy będą uwzględnione, o ile przerwa w zatrudnieniu nie przekroczyła siedmiu dni kalendarzowych. Celem tego mechanizmu jest zapewnienie równego traktowania wszystkich pracowników, niezależnie od zmian organizacyjnych w firmach.
Wsparcie dla elastycznych form zatrudnienia
Porozumienie zakłada również rozszerzenie wsparcia dla pracowników korzystających z systemu przerwy w karierze oraz urlopów tematycznych. Fundusz Społeczny (Fonds social / Sociaal Fonds) będzie wypłacał dodatkowe premie osobom, które zdecydowały się na elastyczne formy zatrudnienia, w tym z uwzględnieniem okresów z lat 2023 i 2024. Wnioski dotyczące tych lat można składać do 31 grudnia 2025 roku, natomiast dla roku 2025 termin został przedłużony do 30 czerwca 2026 roku.
Wysokość miesięcznych premii brutto wzrośnie o 33%, co stanowi istotne wsparcie finansowe dla osób łączących życie zawodowe z innymi zobowiązaniami. Rozwiązania te są fundamentem nadchodzących negocjacji sektorowych, zaplanowanych na jesień, których celem będzie wypracowanie długofalowych standardów pracy w branży.
Mechanizmy wsparcia dla pracodawców
Równolegle z wprowadzeniem podwyżek przewidziano narzędzia wsparcia dla pracodawców, w szczególności dla mniejszych organizacji społecznych o ograniczonych możliwościach finansowych. Odblokowane zostaną dotacje „starters” z Funduszu Szkoleniowego na lata 2023, 2024 i 2025. Ponadto planowana jest gruntowna reforma systemu dotacyjnego do końca 2025 roku. Flamandzka minister pracy zapowiedziała modernizację Flamandzkiego Funduszu Szkoleniowego, tak aby umożliwić pełniejsze wykorzystanie dostępnych zasobów.
Równocześnie władze regionów flamandzkiego, walońskiego i brukselskiego rozpoczną kompleksową analizę sektora bonów usługowych. Badania te obejmą kwestie nadzoru, szkoleń oraz dobrostanu pracowników. Ich celem będzie ocena wdrażania obecnych standardów oraz wpływu, jaki wywierają one na system dotacji publicznych.
Ekonomiczne podstawy i wpływ na system wynagrodzeń
Wysokość podwyżki – 0,77 euro za godzinę – została ustalona w oparciu o analizy kosztów całkowitych po ogłoszeniu przez minister Demir planowanej podwyżki o 1 euro za każdy bon usługowy. Różnica między tymi kwotami odzwierciedla pełne obciążenie finansowe pracodawców wynikające z kosztów pracowniczych. Choć podwyżki brutto wiążą się z większym wydatkiem niż premie netto, mają one istotne znaczenie dla pracowników – wpływają na wysokość premii rocznych, dni urlopowych i chorobowych oraz podlegają indeksacji w całym okresie zatrudnienia.
Wybór formy brutto oznacza, że kwota ta będzie rosła wraz z kolejnymi indeksacjami – w przeciwieństwie do dodatków netto, takich jak świadczenia odzieżowe czy bony. Nawet przy tej konstrukcji, koszt podwyżki pozostaje znaczącym obciążeniem dla pracodawców, lecz porozumienie zostało uznane za maksymalnie możliwe do osiągnięcia w obecnych realiach ekonomicznych.
Sytuacja w regionie stołecznym
W Brukseli wdrożenie podwyżek dla pracowników (pomocy domowych) zostało tymczasowo wstrzymane. Decyzja ta jest uzależniona od zwiększenia wartości nominalnej bonów oraz uzyskania opinii prawnej na poziomie federalnym, która spodziewana jest w najbliższych dniach.
Partnerzy społeczni i przedstawiciele władz prowadzą działania mające na celu ograniczenie opóźnień, jednak złożona sytuacja polityczna w regionie uniemożliwiła wcześniejsze zabezpieczenie środków. Związki zawodowe pozostają przy swoim stanowisku: każda pomoc domowa w Belgii powinna korzystać z takich samych warunków zatrudnienia, a opóźnienie w realizacji ustaleń nie oznacza rezygnacji z należnych świadczeń.
Sytuacja ta unaocznia złożoność belgijskiego systemu federalnego, w którym różne poziomy władzy muszą współpracować, aby zagwarantować spójną i skuteczną politykę społeczną.
