System zasiłków rodzinnych w regionie flamandzkim boryka się z chronicznym problemem nieprawidłowych wypłat, które rocznie osiągają kwoty przekraczające 40 milionów euro. Analiza danych uzyskanych przez deputowanego Tomasa Roggemansa z partii N-VA od flamandzkiej minister ds. rodziny Caroline Gennez z ugrupowania Vooruit ujawnia skalę wyzwań administracyjnych w zarządzaniu tym kluczowym elementem systemu zabezpieczenia społecznego.
W 2023 roku, będącym ostatnim okresem z dostępnymi ostatecznymi danymi statystycznymi, ponad 55 tysięcy spraw było dotkniętych błędami w wypłacie zasiłków rodzinnych, generując łączną kwotę nieprawidłowości wynoszącą 42,5 miliona euro. Chociaż wartości te reprezentują nieznaczny spadek w porównaniu z poprzednimi latami, skala zjawiska pozostaje znacząca w kontekście całkowitego budżetu przeznaczonego na wsparcie rodzin w regionie flamandzkim.
Mechanizmy odzyskiwania środków i straty systemu
Administracja regionalna wykazuje względną skuteczność w procesach odzyskiwania błędnie wypłaconych środków, jednak każdego roku określona część kwot pozostaje bezpowrotnie utracona dla budżetu publicznego. W 2023 roku straty definitywne wyniosły 2,4 miliona euro, podczas gdy w 2024 roku kwota ta wzrosła do 3 milionów euro. Biuro minister Gennez zastrzega, że rok 2024 nie został jeszcze zamknięty, co oznacza prawdopodobny dalszy wzrost ostatecznej wartości nieodzyskanych środków.
Te bezpowrotne straty wynikają z różnorodnych czynników, obejmujących przypadki, w których beneficjenci nie są w stanie zwrócić otrzymanych kwot ze względu na zmianę sytuacji finansowej, przeprowadzki za granicę, czy też w przypadkach, gdy koszty administracyjne procesu odzyskania przewyższają wartość należności. System prawny przewiduje mechanizmy egzekucji należności, jednak ich skuteczność jest ograniczona przez praktyczne bariery związane z lokalizacją dłużników oraz ich zdolnością finansową.
Złożoność źródeł danych i wyzwania administracyjne
Nieprawidłowości w wypłacie zasiłków rodzinnych nie wynikają wyłącznie z działań mających na celu oszustwo czy złośliwego działania beneficjentów, lecz w znacznej mierze są konsekwencją błędów administracyjnych związanych ze złożonością systemu zarządzania danymi. Aby zapewnić prawidłowe i terminowe wypłaty zasiłków rodzinnych, administracja flamandzka opiera się na informacjach pochodzących z ponad 50 różnych źródeł danych, w tym z rejestru narodowego (odpowiednik bazy PESEL), systemów podatkowych, baz danych zatrudnienia oraz instytucji edukacyjnych.
Biuro minister Gennez podkreśla, że dane te nie zawsze odzwierciedlają aktualną sytuację rodzin, co prowadzi do rozbieżności między faktycznymi uprawnieniami a wypłacanymi kwotami. Zmiany w strukturze rodzinnej, przeprowadzki, zmiany statusu zatrudnienia rodziców czy też przejścia dzieci między różnymi etapami edukacyjnymi często nie są natychmiastowo odzwierciedlane we wszystkich systemach informatycznych, generując opóźnienia w aktualizacji uprawnień do zasiłków.
Dodatkowo, automatyzacja procesów wypłat, wprowadzona w celu zwiększenia efektywności systemu, paradoksalnie może amplifikować skutki błędnych danych, ponieważ nieprawidłowe informacje są przetwarzane i implementowane bez dodatkowej weryfikacji ludzkiej. Ten systemowy problem wymaga ciągłego doskonalenia mechanizmów synchronizacji między różnymi bazami danych oraz rozwoju algorytmów wykrywania potencjalnych niespójności przed realizacją wypłat.
Perspektywa poprawy sytuacji wymaga zainwestowania w modernizację infrastruktury informatycznej oraz wprowadzenia bardziej zaawansowanych mechanizmów cross-referencingu między różnymi źródłami danych administracyjnych, co może znacząco zredukować skalę błędnych wypłat w przyszłości.
