Ponad trzysta organizacji zajmujących się pomocą i opieką nad dziećmi wyraziło sprzeciw wobec projektu ustawy przedstawionego przez N-VA, który zakłada wprowadzenie obowiązku systematycznego denuncjowania określonych sytuacji organom wymiaru sprawiedliwości przez specjalistów pracujących z młodzieżą. Inicjatywa ta ma zastąpić obecne prawo do uchylenia tajemnicy zawodowej bezwzględnym obowiązkiem jej naruszenia w przypadku szeregu określonych przestępstw.
W otwartym liście ponad trzysta organizacji oraz dwa tysiące osiemset mieszkańców Belgii przedstawiło argumentację przeciwko proponowanym rozwiązaniom legislacyjnym. Chociaż cel przyświecający flamandzkim deputowanym narodowym – ochrona dzieci i młodzieży – jest w pełni uzasadniony, sposób jego realizacji może prowadzić do skutków przeciwnych do zamierzonych.
Złożoność sytuacji w praktyce zawodowej
Sygnatariusze listu podkreślają, że w rzeczywistości zawodowej wiele sytuacji charakteryzuje się niejednoznacznością i wymaga indywidualnego podejścia. Młodzi ludzie znajdujący się w trudnej sytuacji często wyczuwają lub wiedzą, że dzieje się coś nieprawidłowego, jednak uwikłani w złożone relacje emocjonalne i rodzinne, wyrażają swoje trudności przez alternatywne kanały komunikacji.
Poufny charakter relacji terapeutycznej lub pomocowej umożliwia nawiązanie stosunku zaufania, który pozwala młodym ludziom otworzyć się na temat zagrożeń, z jakimi się stykają. Ujawnienie tych informacji bez ich zgody stanowiłoby „dodatkowe traumatyczne naruszenie”, które zniszczyłoby relację zaufania między profesjonalistą a młodą osobą potrzebującą pomocy.
Potencjalne konsekwencje prawne i społeczne
Przekształcenie możliwości ujawnienia poważnych faktów w bezwzględny obowiązek prawny niesie ze sobą znaczące ryzyko, że ofiary, świadkowie czy sprawcy przestępstw będą unikać kontaktu z usługami zobowiązanymi do ich denuncjowania. Taka sytuacja może prowadzić do izolacji najbardziej potrzebujących pomocy oraz ograniczenia dostępu do profesjonalnego wsparcia w kluczowych momentach.
Organizacje podpisujące protest zwracają uwagę, że próba radykalnego ujednolicenia procedur może spowodować katastrofalne skutki nie tylko dla pracy socjalnej i terapeutycznej, ale również dla funkcjonowania systemu wymiaru sprawiedliwości. Ograniczenie zaufania między specjalistami a młodymi ludźmi może paradoksalnie utrudnić wykrywanie i ściganie przestępstw przeciwko dzieciom.
Alternatywne podejście do ochrony młodzieży
Przeciwnicy propozycji N-VA argumentują, że skuteczna ochrona dzieci i młodzieży wymaga elastycznego systemu, który uwzględnia specyfikę każdej sytuacji oraz umożliwia profesjonalistom podejmowanie decyzji opartych na głębokiej analizie okoliczności. Obecny system prawny pozwalający na uchylenie tajemnicy zawodowej w uzasadnionych przypadkach zapewnia równowagę między ochroną ofiar a zachowaniem niezbędnego zaufania w relacjach pomocowych.
Debata ta odzwierciedla szersze wyzwania stojące przed systemami ochrony dzieci w całej Europie, gdzie konieczność zapewnienia bezpieczeństwa młodych ludzi musi być balansowana z zachowaniem fundamentalnych zasad pracy socjalnej i terapeutycznej. Rozwiązania legislacyjne w tej dziedzinie wymagają szczególnej ostrożności ze względu na ich długoterminowe konsekwencje dla funkcjonowania usług pomocowych oraz zaufania społecznego do instytucji państwowych.
