Federalny minister zatrudnienia nie przedstawił konkretnych propozycji, które mogłyby odblokować negocjacje międzybranżowego porozumienia płacowego (AIP). Zamiast tego wezwał partnerów społecznych do wykazania się kreatywnością w poszukiwaniu rozwiązań.
Minimalne zaangażowanie rządu
Zgodnie ze słowami jednego z członków tzw. Grupy Dziesięciu, działania ministra można określić mianem „usługi minimalnej”. Dwa tygodnie temu David Clarinval (MR) spotkał się z partnerami społecznymi, aby zapoznać się z impasem w negocjacjach porozumienia AIP na lata 2025-2026. W środę rano ponownie się z nimi spotkał, jednak nie zaproponował żadnych rozwiązań, które mogłyby odblokować sytuację. Przeciwnie – zachęcił ich do samodzielnego wypracowania porozumienia w ciągu trzech tygodni.
Zerowa marża płacowa
Źródło impasu leży w obliczeniach Centralnej Rady Gospodarczej (CCE), która ustaliła zerową marżę płacową na ten rok. Oznacza to brak możliwości negocjowania podwyżek płac w ramach AIP. Jedynym źródłem wzrostu wynagrodzeń będzie automatyczna indeksacja, która przyniesie wzrost o 5,5% w ciągu najbliższych dwóch lat, jak przypomina minister w komunikacie.
Clarinval podkreślił również, że planowana jest podwyżka płacy minimalnej o 35 euro brutto od 1 kwietnia 2026 roku (której koszt dla pracodawców zostanie w pełni zrekompensowany). Porozumienie Wielkanocne przewiduje też „obniżki składek na ubezpieczenie społeczne dla pracodawców o 325 milionów euro w 2025 roku i 563 miliony w 2026 roku, aby zapewnić konkurencyjność naszych przedsiębiorstw”. Według ministra, rząd podjął już znaczące wysiłki zarówno na rzecz pracowników, jak i pracodawców.
Niewielka marża, która nie jest faktyczną marżą
Związki zawodowe zwróciły uwagę właśnie na redukcję składek, domagając się nowego obliczenia marży płacowej, argumentując, że 888 milionów euro zmniejsza koszty płac dla przedsiębiorstw. CCE, na prośbę ministra, przeprowadziła te obliczenia, co dało marżę w wysokości 0,2%. Zgodnie z ustawą z 1996 roku (znowelizowaną w 2017) o promocji zatrudnienia i ochronie konkurencyjności, połowa tej marży zostanie przeznaczona na zmniejszenie belgijskiego deficytu płacowego w porównaniu z trzema głównymi sąsiadami (Francją, Holandią i Niemcami), a druga połowa na marżę następnego AIP (2027-2028).
Wezwanie do kreatywności
Minister Clarinval wezwał partnerów społecznych do wykazania się kreatywnością i znalezienia obszarów, w których mogliby osiągnąć porozumienie w ciągu trzech tygodni na podstawie artykułu 10 ustawy z 1996 roku. Kompromis, jeśli nie będzie kosztował budżetu państwa, mógłby zostać zatwierdzony przez rząd.
Artykuł ten pozwala ministrowi na przyznanie partnerom społecznym jednorazowych, niepowtarzalnych świadczeń w obliczu trudnych negocjacji. W 2021 i 2023 roku przybrało to formę jednorazowej premii powiązanej z wynikami przedsiębiorstw, z inicjatywy ówczesnego ministra Pierre-Yves Dermagne’a (PS).
Clarinval zaprosił partnerów społecznych do powrotu przed 6 czerwca, ostatecznym terminem negocjacji AIP. Spotkania Grupy Dziesięciu zaplanowano już na 26 maja i 3 czerwca. Trudno przewidzieć, co z nich wyniknie i czy partnerom społecznym uda się uzyskać jakiekolwiek ustępstwa w obliczu budżetowych ograniczeń.
