Belgijski rząd wycofał się z planów podwyższenia stawki podatku od rachunków papierów wartościowych. Zamiast tego wprowadzi mechanizmy kontrolne mające na celu ujawnienie i ograniczenie praktyk służących unikaniu opodatkowania. Ministerstwo Finansów szacuje, że zmiany przyniosą dodatkowe 50 milionów euro do budżetu państwa.
Zmiana strategii fiskalnej w pakiecie Arizona
Pierwotna koncepcja reformy zakładała zwiększenie stawki podatku od rachunków papierów wartościowych z obecnych 0,15% do 0,25% dla aktywów przekraczających wartość miliona euro. Po analizie skutków takiego rozwiązania, rząd zdecydował się jednak na wprowadzenie podatku od zysków kapitałowych, jednocześnie skupiając się na uszczelnieniu istniejącego systemu.
Minister Finansów Jan Jambon włączył te rozwiązania do porozumienia wielkanocnego, co ujawnił we wtorek dziennik „L’Echo”. Zgodnie z wyliczeniami resortu, nowe przepisy mają zapewnić dodatkowe 50 milionów euro wpływów z tytułu podatku od rachunków papierów wartościowych. Kwota ta uzupełni 400 milionów euro już pozyskiwanych z tego źródła.
Raport Trybunału Obrachunkowego podstawą zmian
Według informacji „L’Echo”, bezpośrednim impulsem do wprowadzenia zmian stały się wnioski z raportu belgijskiego Trybunału Obrachunkowego. Dokument wskazał na rozpowszechnione praktyki służące obchodzeniu przepisów podatkowych.
Analitycy Trybunału zidentyfikowali dwa dominujące mechanizmy stosowane przez podatników. Pierwszy polega na podziale portfela inwestycyjnego między kilka mniejszych rachunków, co pozwala utrzymać wartość każdego z nich poniżej progu miliona euro. Drugi to konwersja papierów wartościowych na akcje imienne, które znajdują się poza zakresem omawianego podatku.
Konsekwencją tych praktyk jest systematyczny spadek wpływów podatkowych odnotowywany w ostatnich latach, co potwierdzają dane Trybunału Obrachunkowego.
Nowe instrumenty kontrolne
Odpowiedzią na zidentyfikowane nieprawidłowości jest wprowadzenie do ustawy programowej zasady domniemania, które może zostać obalone przez podatnika. Przepisy nałożą na posiadacza podzielonego rachunku papierów wartościowych obowiązek wykazania, że celem takiego działania nie jest unikanie podatku.
Jeśli posiadacz rachunku nie przedstawi wiarygodnego uzasadnienia, organy skarbowe będą mogły uwzględnić wartość przekształconych lub przeniesionych papierów wartościowych przy ustalaniu, czy przekroczony został próg podatkowy, a w konsekwencji naliczyć należną daninę.
System kontroli zostanie uzupełniony o dodatkowe mechanizmy, w tym obowiązek powiadamiania przez instytucje finansowe o określonych operacjach na rachunkach papierów wartościowych. Szczegółowe rozwiązania w tym zakresie zostaną określone w królewskim dekrecie wykonawczym.
Reforma podatkowa w szerszym kontekście
Zmiany dotyczące podatku od rachunków papierów wartościowych stanowią element szerszego pakietu reform fiskalnych realizowanych w ramach projektu Arizona przez gabinet premiera De Wevera. Przyjęte rozwiązania odzwierciedlają ewolucję podejścia władz do polityki podatkowej – zamiast podwyższania stawek, nacisk położono na skuteczne egzekwowanie istniejących przepisów.
Eksperci podatkowi wskazują, że nowe regulacje mogą stanowić precedens dla przyszłych działań administracji skarbowej, ukierunkowanych na ograniczenie zjawiska optymalizacji podatkowej w innych obszarach systemu fiskalnego.
Propozycje zawarte w porozumieniu wielkanocnym wpisują się w międzynarodowy trend uszczelniania systemów podatkowych, widoczny również w działaniach podejmowanych przez Unię Europejską i Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.
