Rok 2024 przyniósł wyraźne spowolnienie w sektorze fotowoltaiki w Belgii. W Walonii zainstalowano zaledwie 92 MWc nowych mocy, co jest najniższym wynikiem od 2016 roku.
Mniej dotacji, mniej instalacji
W porównaniu z 2023 rokiem liczba nowych instalacji słonecznych znacząco spadła. Według organizacji Energie Commune, która zebrała dane regulatorów z poszczególnych regionów, tempo montażu paneli znacznie osłabło.
W 2024 roku przyłączono do sieci mniej niż 1 GWc nowych mocy, podczas gdy rok wcześniej było to ponad 2,4 GWc. Nawet w 2022 roku, kiedy zainstalowano 1,1 GWc, wzrost był większy.
Najbardziej ucierpiał sektor mieszkaniowy, gdzie liczba nowych instalacji spadła o 68% w skali roku. Główne przyczyny to zakończenie systemu dotacji we Flandrii oraz zniesienie mechanizmu kompensacji energii w Walonii, czyli możliwości cofania się licznika przy nadprodukcji prądu. W Brukseli sytuacja była stabilniejsza, głównie dzięki utrzymaniu systemu zielonych certyfikatów i rozwojowi modeli współdzielenia energii.
Wyzwania dla Walonii
Największe spowolnienie odnotowano w Walonii, gdzie łączna moc nowych instalacji wyniosła w 2024 roku jedynie 92 MWc. Tymczasem, aby osiągnąć cele wyznaczone w ramach planu Air Climat Énergie (PACE), region powinien instalować średnio 450 MWc rocznie do 2030 roku. Jak dotąd udało się to tylko raz w ciągu ostatnich 15 lat – w rekordowym 2023 roku.
Eksperci podkreślają konieczność stworzenia bardziej przejrzystych zasad rozwoju fotowoltaiki. Organizacja Edora apeluje o wprowadzenie strategii wspierającej montaż paneli na dachach budynków mieszkalnych, komercyjnych i przemysłowych, a także na gruntach. Wskazuje również na potrzebę rozwoju rozwiązań takich jak agrifotowoltaika, parkingi z panelami słonecznymi połączone ze stacjami ładowania samochodów elektrycznych, instalacje na budynkach publicznych oraz systemy „plug and play” dla użytkowników indywidualnych.
Firmy utrzymują inwestycje
Pomimo ogólnego spowolnienia, sektor biznesowy nadal inwestuje w energię słoneczną, co pomogło ograniczyć spadek liczby nowych instalacji. Przedsiębiorstwa, dążąc do większej niezależności energetycznej, napędzają popyt na fotowoltaikę. W 2024 roku ten segment rynku pozostał stabilny, głównie dzięki ofertom dostosowanym do potrzeb biznesu oraz przygotowaniom do nowych przepisów we Flandrii, które od 2025 roku będą wymagały instalacji paneli słonecznych w firmach zużywających powyżej 1 GWh energii rocznie.
W Walonii jednak nawet sektor przedsiębiorstw odczuł spowolnienie. Główną przyczyną były mniej korzystne stawki za oddawanie nadwyżek energii do sieci oraz trudności w podłączaniu dużych instalacji do systemu elektroenergetycznego.
