Pierwsza debata budżetowa koalicji Arizona zapowiada się wyjątkowo trudna. Kluczowym wyzwaniem jest zakończenie tymczasowego systemu finansowania, który opiera się na kwartalnym przedłużaniu budżetu z 2024 roku. Jednocześnie konieczne będzie ograniczenie dalszego wzrostu deficytu w 2025 roku. Niestety, prognozy wskazują, że sytuacja finansowa jest gorsza, niż wcześniej zakładano.
Prognozy dochodów poniżej oczekiwań
Według najnowszych szacunków, dochody budżetowe na 2025 rok mogą być o 2,2 miliarda euro niższe od planowanych. Dodatkowo, raport Komitetu Monitorującego z 6 marca wskazuje na dalsze pogorszenie sytuacji. Oznacza to, że rządowa baza budżetowa jest mniej korzystna niż ta, którą przyjęto podczas negocjacji koalicji Arizona w oparciu o wcześniejsze analizy z października.
Zgodnie z nowymi danymi deficyt budżetowy na 2025 rok może wynieść niemal 23 miliardy euro, co stanowi 3,6% PKB. Główną przyczyną wzrostu zadłużenia są rosnące wydatki na system ubezpieczeń społecznych, które odpowiadają za 1,455 miliarda euro dodatkowego deficytu. Powodem tego są dwie główne tendencje – spadek wpływów ze składek na ubezpieczenia społeczne o 659 milionów euro oraz wzrost wydatków na świadczenia pracownicze o 869 milionów euro.
Brak nowych środków zaradczych, ale przyszłość budzi niepokój
W kręgach rządowych panuje przekonanie, że obecne pogorszenie sytuacji zostało już uwzględnione w planach budżetowych. „Rząd federalny zamierza wchłonąć tę stratę bez konieczności wprowadzania nowych środków zaradczych” – podkreślają źródła z otoczenia gabinetu.
Jednak długoterminowe prognozy są znacznie bardziej alarmujące. „Przy braku reform sytuacja pogorszy się jeszcze bardziej, niż zakładaliśmy” – ostrzegają politycy koalicji Arizona. Jeśli nie zostaną podjęte żadne działania, deficyt budżetowy federacji i systemu ubezpieczeń społecznych w 2029 roku może osiągnąć 6% PKB. Tymczasem rząd planuje zejść poniżej poziomu 3% przed końcem obecnej kadencji.
Wzrost kosztów długu i presja na cięcia budżetowe
Za pogłębiający się deficyt w dużej mierze odpowiada rosnący koszt obsługi zadłużenia oraz strukturalny wzrost wydatków na ubezpieczenia społeczne. Sytuacja ta może skłonić rząd do dyskusji na temat konieczności wprowadzenia kolejnych cięć budżetowych, szczególnie w sektorze ochrony zdrowia – sugerują niektóre źródła rządowe.
Minister budżetu Vincent Van Peteghem (CD&V) zapowiedział, że głosowanie nad budżetem na 2025 rok odbędzie się w maju. Tymczasem rząd stoi przed trudnym zadaniem – jak zrównoważyć potrzeby finansowe państwa, jednocześnie ograniczając rosnące zadłużenie.
