W porcie w Zeebrugge trwa budowa pierwszej w Belgii fabryki zielonego wodoru. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, produkcja ruszy w trzecim kwartale 2026 roku. Konsorcjum Hyoffwind, które realizuje ten projekt, potwierdziło harmonogram podczas uroczystości podsumowującej pierwszy etap prac.
Nowy zakład będzie początkowo dysponował mocą 25 MW, ale w przyszłości jego wydajność może wzrosnąć do 100 MW. W przeciwieństwie do wodoru szarego, wytwarzanego z paliw kopalnych i emitującego CO2, wodór zielony powstaje w procesie elektrolizy wody z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Hyoffwind planuje korzystać z energii pochodzącej z farm wiatrowych na Morzu Północnym, turbin lądowych oraz paneli słonecznych.
Trudne początki, ale wielkie ambicje
Zielony wodór jest postrzegany jako kluczowy element transformacji energetycznej, szczególnie w sektorze przemysłowym i transportowym. Mimo rosnącego zainteresowania, branża nie rozwija się tak szybko, jak wcześniej przewidywano. Powodem jest niewystarczający popyt, który nie uzasadniał dotąd realizacji dużych inwestycji.
Projekt Hyoffwind, który jest jednym z najstarszych tego typu w Belgii, miał swoje trudności. Inicjatywa, nad którą firma Colruyt pracuje od prawie dekady, kilkukrotnie napotykała przeszkody, w tym kryzys energetyczny, wzrost kosztów i zmieniające się przepisy. W latach 2021-2022 istniało ryzyko całkowitego porzucenia projektu, jednak ostatecznie podjęto decyzję o jego kontynuacji, choć z koniecznością dostosowania planów do nowych realiów.
Pewne zmiany zaszły także w strukturze właścicielskiej. Fluxys, operator belgijskiej sieci gazowej, który od początku uczestniczył w przedsięwzięciu, wycofał się w 2024 roku, ponieważ jego dalszy udział był niezgodny z przyszłą rolą zarządcy belgijskiej sieci wodorowej.
Finansowanie i potencjalni klienci
Projekt Hyoffwind to efekt współpracy sektora publicznego i prywatnego. Wśród głównych udziałowców znajdują się Virya Energy (spółka zależna Colruyt), niemiecki koncern Messer, specjalizujący się w gazach przemysłowych, oraz Hyoffgreen – fundusz inwestycyjny obejmujący około stu belgijskich gmin. Całkowity koszt budowy szacuje się na 89 milionów euro, z czego 30 milionów pochodzi z funduszy europejskich, przekazanych przez Region Flamandzki.
Największą niewiadomą pozostaje przyszłe zapotrzebowanie na wodór. Obecnie brakuje odpowiednich zachęt finansowych do zakupu droższego zielonego wodoru w sytuacji, gdy konkurencyjność europejskiego przemysłu jest już zagrożona. Hyoffwind pozostaje jednak optymistyczny, licząc, że do 2026 roku sytuacja na rynku ulegnie zmianie.
Pierwszym celem sprzedażowym ma być sektor transportu. Hyoffwind prowadzi rozmowy z firmami logistycznymi, które dążą do dekarbonizacji swoich flot pojazdów. Wodór może stanowić alternatywę dla elektryfikacji, zwłaszcza w warunkach ekstremalnych temperatur lub na trudnym terenie, gdzie pojazdy zasilane bateriami nie są optymalnym rozwiązaniem. Kluczowymi odbiorcami będą również Colruyt, który chce osiągnąć neutralność emisyjną swojej floty do 2035 roku, oraz Messer.
Dodatkowo Hyoffwind planuje sprzedaż wodoru spółce Fluxys, co umożliwi jego częściowe wprowadzenie do sieci gazowej – wodór może być mieszany z gazem ziemnym w maksymalnym stężeniu do 10 procent.
Zielony wodór w Europie – przyszłość czy nadal obietnice?
Choć rozwój rynku wodoru nieco zwolnił, wciąż jest on postrzegany jako kluczowy element redukcji emisji CO2 w przemyśle. We wtorek francuski gigant energetyczny TotalEnergies ogłosił podpisanie umowy z Air Liquide na budowę instalacji do produkcji 45 tysięcy ton zielonego wodoru rocznie. Elektrolizer o mocy 250 MW powstanie w pobliżu rafinerii TotalEnergies w Zelandii i będzie dostarczał jej 30 tysięcy ton wodoru rocznie. Inwestycja pochłonie 600 milionów euro.
Ponadto uzgodniono, że część produkcji elektrolizera Air Liquide w Maasvlakte w Holandii trafi do rafinerii Total w Antwerpii, gdzie rocznie będzie dostarczanych dodatkowe 15 tysięcy ton zielonego wodoru.
Wszystko to pokazuje, że mimo trudności, sektor zielonego wodoru w Europie wciąż ma przed sobą duże perspektywy.