Po intensywnych negocjacjach trwających 57 godzin, pięć partii politycznych osiągnęło porozumienie, które zapowiada szereg fundamentalnych reform. Choć szczegóły umowy nie zostały jeszcze w pełni ujawnione, niektóre kluczowe zapowiedzi dają wyraźny obraz nadchodzących zmian.
Reforma gospodarcza
W zakresie gospodarki zapowiedziano wprowadzenie podatku w wysokości 10% na zyski kapitałowe przekraczające 10 000 euro. Od 2026 roku planowane jest zwiększenie kwoty wolnej od opodatkowania, a także podniesienie podatku bankowego. Rząd zamierza wzmocnić działania przeciwdziałające oszustwom podatkowym, co ma na celu poprawę ściągalności należności i sprawiedliwości fiskalnej.
Zmiany w sektorze zdrowotnym
Nowe porozumienie przewiduje dodatkowe inwestycje w sektorze opieki zdrowotnej – aż 3,9 miliarda euro zostanie przeznaczonych na podwyższenie indeksu. Rozszerzenie systemu trzeciej płatności oraz wprowadzenie korzystniejszych rozwiązań dla personelu medycznego to kolejne elementy planu. Zapowiedziano również wzmocnione monitorowanie pacjentów przewlekle chorych, z myślą o ich szybszym powrocie do aktywności zawodowej, oraz zaostrzenie wymogów wobec instytucji ubezpieczeniowych. W ramach reformy utrzyma się także zniesienie obowiązku przedstawiania zaświadczenia lekarskiego przy jednodniowej nieobecności pracowników dużych przedsiębiorstw, a także wdrożenie systemu kredytów rodzinnych wspierających urlopy rodzicielskie.
Przekształcenia emerytalne i polityka rynku pracy
Plan reform zakłada stopniowe wycofywanie preferencyjnych rozwiązań emerytalnych. Osoby, które rozpoczęły pracę w wieku 18 lat, będą mogły przejść na emeryturę po przepracowaniu 42 lat – co przekłada się na możliwość odejścia z pracy w wieku 60 lat. Dodatkowo wprowadzone zostaną systemy premiowania dla tych, którzy pozostaną dłużej na rynku pracy, oraz kar finansowych dla decydentów o wcześniejszym odejściu na emeryturę. W dziedzinie zabezpieczenia społecznego zasiłki dla bezrobotnych będą ograniczone w czasie, z wyjątkiem osób powyżej 55 roku życia, którym początkowo przysługiwać będą nieco wyższe świadczenia. Plan zakłada także intensyfikację działań aktywizujących osoby poszukujące nowej pracy oraz poprawę warunków zatrudnienia funkcjonariuszy służby więziennej.
Nowe podejście do polityki migracyjnej
W ramach reform migracyjnych zaplanowano zaostrzenie procedur związanych z przyjmowaniem nowych imigrantów oraz skrócenie czasu procedur powrotu. Grupowanie rodzin zostanie objęte ściślejszymi zasadami, a specjalny serwis ma na celu szybsze wsparcie dzieci. Jednocześnie potwierdzono, że rodziny z dziećmi nie będą umieszczane w zamkniętych ośrodkach, co stanowi kontynuację wcześniejszych osiągnięć w tym obszarze.
Reforma obronności i bezpieczeństwa
Porozumienie rządowe zakłada dalszą rekrutację do sił zbrojnych oraz wprowadzenie nowego, 12-miesięcznego, dobrowolnego systemu służby wojskowej. Planowane są również inwestycje w nowoczesne systemy obronne, w tym w rozwiązania antylotnicze, drony oraz cyberbezpieczeństwo. W zakresie bezpieczeństwa publicznego przewidziano stworzenie krajowego planu działań skoncentrowanego na poprawie bezpieczeństwa w strategicznych węzłach komunikacyjnych, takich jak główne dworce, a także wprowadzenie polityki „zero tolerancji” wobec narkotyków. Wzmocnione zostaną także mechanizmy zwalczania przestępczości finansowej poprzez utworzenie wyspecjalizowanego zespołu monitorującego przepływy pieniężne.
Reformy etyczne i zmiany legislacyjne
Nowe regulacje mają objąć również obszar etyki. Planowane jest zniesienie anonimowości dawców komórek rozrodczych, co umożliwi dzieciom poznanie swoich biologicznych korzeni. Wprowadzony zostanie także odpowiedni system prawny dla matek zastępczych, który uniemożliwi czerpanie zysków z tej działalności. W kwestii eutanazji rozszerzy się zasady zgody wstępnej, obejmując osoby cierpiące na demencję, natomiast termin dopuszczalnej aborcji zostanie przedłużony – szczegóły jednak wymagają jeszcze ostatecznego zatwierdzenia.
Transformacja polityki energetycznej i renowacja instytucjonalna
W odpowiedzi na wyzwania klimatyczne rząd postanowił stopniowo wycofywać subsydia dla paliw kopalnych i przesuwać obciążenia podatkowe na rozwiązania o zerowej emisji. Zmiany obejmą obniżenie stawki VAT na pompy ciepła do 6%, podczas gdy dla kotłów gazowych i urządzeń na paliwa kopalne utrzyma się stawka 21%. Nowa polityka energetyczna zakłada również rozważenie roli istniejących oraz planowanych elektrowni jądrowych oraz zwiększenie inwestycji w morskie farmy wiatrowe. Dodatkowo planuje się podwyższenie podatku lotniczego oraz ulepszenie połączeń między głównymi węzłami kolejowymi a lotniskiem krajowym.
Na arenie instytucjonalnej zapowiedziano likwidację Senatu przed nadchodzącymi wyborami oraz zamrożenie dotacji dla partii politycznych.
Podsumowanie
Nowe porozumienie rządowe zapowiada szeroko zakrojone reformy, które mają na celu wprowadzenie głębokich, strukturalnych zmian we wszystkich istotnych obszarach życia publicznego. Choć pełna treść umowy nie została jeszcze ujawniona, zapowiedzi wskazują na transformację systemu gospodarczego, zdrowotnego, społecznego, migracyjnego, obronnego oraz energetycznego. W najbliższych dniach partie polityczne przedstawią szczegółowe plany, a pierwszy minister może już niebawem przystąpić do objęcia urzędu, co otworzy nowy rozdział w kształtowaniu polityki państwa.
