Podczas negocjacji dotyczących nowego rządu federalnego w Belgii pojawiły się propozycje gruntownej reformy zawodu notariusza. Zmiany, które mają na celu zwiększenie konkurencji i obniżenie kosztów usług notarialnych, wywołały szeroką debatę. Zwolennicy wskazują na potrzebę większej dostępności i przystępności cenowej, szczególnie w obszarze transakcji nieruchomościowych, podczas gdy krytycy obawiają się negatywnych skutków liberalizacji rynku.
Wysokie koszty notarialne pod lupą
System notarialny w Belgii, regulowany przez ścisłe przepisy dotyczące stawek i liczby kancelarii, od dawna spotyka się z krytyką. Koszty związane z usługami notarialnymi, zwłaszcza w przypadku zakupu nieruchomości, są uznawane za jedne z najwyższych w Europie. Badania wykazały, że w Belgii opłaty notarialne wynoszą średnio 2,2% wartości nieruchomości, podczas gdy w Niemczech jest to 0,96%, a we Francji 1,63%. Wysokie koszty wynikają z powiązania honorariów notariuszy z cenami nieruchomości, co oznacza, że wzrost cen mieszkań automatycznie przekłada się na wyższe dochody tej grupy zawodowej.
Proponowane zmiany
Propozycje reform zakładają m.in. wprowadzenie maksymalnych stawek, które umożliwiłyby konkurencję cenową między notariuszami. Planowane jest także zwiększenie liczby kancelarii poprzez zniesienie limitów geograficznych, co miałoby poprawić dostępność usług. Partia Vooruit sugeruje również przeniesienie części obowiązków notariuszy, takich jak sporządzanie aktów nieruchomościowych, do sektora publicznego. Dzięki temu standardowe procedury mogłyby być realizowane przez urzędników za niższą cenę.
Ostrzeżenia ze strony notariuszy
Przedstawiciele zawodu podchodzą sceptycznie do proponowanych zmian, wskazując na potencjalne ryzyko. Jako przykład podają sytuację w Holandii, gdzie liberalizacja rynku notarialnego doprowadziła do wzrostu kosztów dla prostych transakcji, mimo oczekiwań obniżenia cen. Notariusze przypominają również, że już kilka lat temu wprowadzono reformy, które obniżyły koszty o około 25%. Ich zdaniem obecne przepisy powinny zostać w pełni wdrożone i ocenione, zanim podejmie się dalsze kroki.
Szerszy kontekst reformy
Propozycje reformy notariatu wpisują się w szerszy trend dostosowywania tradycyjnych zawodów do zmieniających się potrzeb konsumentów. Celem jest poprawa dostępności i obniżenie kosztów, ale równocześnie konieczne jest zapewnienie odpowiedniego poziomu jakości usług. Dyskusje na temat reformy mogą mieć długofalowe skutki, nie tylko dla notariuszy, ale także dla klientów, którzy liczą na tańsze i bardziej dostępne rozwiązania. W najbliższych miesiącach okaże się, czy proponowane zmiany znajdą poparcie i jak wpłyną na funkcjonowanie tego zawodu w Belgii.
