Najwyżsi przedstawiciele Unii Europejskiej wyrazili w poniedziałek jednoznaczne poparcie dla Danii w obliczu kontrowersyjnych działań administracji Stanów Zjednoczonych dotyczących Grenlandii. Prezydent USA Donald Trump ogłosił w niedzielę nominację specjalnego wysłannika na tę rozległą, autonomiczną wyspę należącą do Królestwa Danii, którą wcześniej wielokrotnie sugerował jako potencjalny cel aneksji. Decyzja wywołała zdecydowaną reakcję zarówno w Kopenhadze, jak i w Brukseli, gdzie przywódcy unijni podkreślili konieczność poszanowania suwerenności oraz integralności terytorialnej państw.
Kopenhaga wzywa amerykańskiego ambasadora
Minister spraw zagranicznych Danii Lars Løkke Rasmussen ostro skrytykował decyzję ogłoszoną przez Donalda Trumpa. W rozmowie z duńską telewizją TV2 określił zarówno samą nominację, jak i towarzyszące jej oświadczenie jako całkowicie nie do przyjęcia. Szef duńskiej dyplomacji zapowiedział, że w najbliższych dniach jego resort wezwie amerykańskiego ambasadora w celu uzyskania oficjalnych wyjaśnień. Rasmussen zaznaczył, że dopóki Królestwo Danii obejmuje Danię, Wyspy Owcze i Grenlandię, władze w Kopenhadze nie mogą zaakceptować działań podważających duńską suwerenność.
Przywódcy UE przypominają o fundamentach prawa międzynarodowego
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen oraz przewodniczący Rady Europejskiej António Costa opublikowali wspólne oświadczenie, w którym przypomnieli o podstawowych zasadach porządku międzynarodowego. Podkreślili, że integralność terytorialna i suwerenność stanowią filary prawa międzynarodowego. Zasady te, jak zaznaczyli, mają kluczowe znaczenie nie tylko dla Unii Europejskiej, ale również dla relacji między wszystkimi państwami na świecie.
Grenlandia i Dania: nie można anektować innego kraju
Premier Grenlandii Jens-Frederik Nielsen oraz premier Danii Mette Frederiksen wydali wspólną deklarację, w której stanowczo odnieśli się do amerykańskich zapowiedzi. Przypomnieli, że granice państwowe i suwerenność opierają się na prawie międzynarodowym, a aneksja innego kraju nie może być usprawiedliwiana nawet względami bezpieczeństwa. Przywódcy podkreślili konieczność poszanowania integralności terytorialnej całego Królestwa Danii.
Premier Grenlandii zwrócił się także bezpośrednio do mieszkańców wyspy za pośrednictwem mediów społecznościowych. Ocenił, że nominacja amerykańskiego specjalnego wysłannika nie zmienia niczego w codziennym funkcjonowaniu Grenlandii. Zapewnił, że to Grenlandczycy będą decydować o swojej przyszłości, przypominając, że wyspa należy do jej mieszkańców.
Trump nominuje gubernatora Luizjany na specjalnego wysłannika
Donald Trump ogłosił w niedzielę na platformie Truth Social nominację Jeffa Landry’ego, republikańskiego gubernatora Luizjany, na stanowisko specjalnego wysłannika Stanów Zjednoczonych na Grenlandię. W swoim wpisie prezydent USA stwierdził, że Landry doskonale rozumie znaczenie Grenlandii dla amerykańskiego bezpieczeństwa narodowego i będzie zdecydowanie bronił interesów Stanów Zjednoczonych oraz ich sojuszników.
Po zwycięstwie w wyborach prezydenckich Trump wielokrotnie podkreślał, że Stany Zjednoczone potrzebują Grenlandii ze względów strategicznych i bezpieczeństwa. Przy różnych okazjach sugerował przejęcie kontroli nad wyspą. Grenlandia, licząca około 57 tysięcy mieszkańców, konsekwentnie odpowiadała, przy wsparciu Danii, że nie jest na sprzedaż i sama zdecyduje o swojej przyszłości.
