Mieszkańcy gminy Merchtem we Flandrii nie będą już otrzymywać bezpłatnych worków na odpady biodegradowalne, które przez lata stanowiły element lokalnej polityki wspierającej segregację śmieci. Decyzja ta ma związek z planowaną zmianą systemu gospodarki odpadami. Od 2028 roku gmina przejdzie bowiem na zbiórkę w pojemnikach zamiast w workach. Merchtem należał do ostatnich, a być może nawet jedynej gminy we Flandrii, która wciąż oferowała mieszkańcom darmowe worki na odpady organiczne.
Przymusowa zmiana systemu
Jak wyjaśnia David De Valck z ugrupowania Lvb, radny odpowiedzialny w Merchtem za politykę odpadową, władze gminy bez entuzjazmu podchodzą do wdrażania systemu DIFTAR. Jest to model rozliczania opłat za wywóz śmieci, w którym wysokość należności zależy od ilości wytwarzanych odpadów – im więcej śmieci, tym wyższa opłata. Od 2028 roku odpady nie będą już wystawiane w workach, lecz w pojemnikach opróżnianych przez służby komunalne.
W samej gminie poparcie dla nowego rozwiązania jest ograniczone. Radny De Valck wskazuje na liczne trudności praktyczne związane z tą zmianą. Śmieciarki będą musiały zostać dostosowane technicznie do obsługi pojemników zamiast worków. Pojawiają się także obawy dotyczące higieny, zwłaszcza w okresie letnim. Władze gminy podkreślają, że trudno oczekiwać, by mieszkańcy po każdym opróżnieniu dokładnie myli pojemniki z resztek jedzenia.
Decyzja na poziomie międzygminnym
Merchtem nie miało jednak realnej możliwości zablokowania wprowadzenia nowego systemu. Gmina jest członkiem międzygminnego związku gospodarki odpadami Intradura i musi dostosować się do rozwiązań przyjętych dla wszystkich zrzeszonych samorządów. W ramach przygotowań do zmian władze zdecydowały się na natychmiastowe zakończenie programu bezpłatnej dystrybucji worków na odpady biodegradowalne.
Przez wiele lat Merchtem wyróżniało się na tle innych gmin we Flandrii, przekazując każdemu gospodarstwu domowemu 50 darmowych worków rocznie na odpady typu GFT, czyli warzywa, owoce oraz odpady ogrodowe. Celem tego rozwiązania było zachęcenie mieszkańców do właściwej segregacji i ograniczenie wrzucania odpadów organicznych do worków na śmieci zmieszane. David De Valck obawia się, że po likwidacji tego wsparcia część mieszkańców może wrócić do dawnych nawyków i wybierać prostsze, ale mniej ekologiczne rozwiązania.
Wzrost opłat za odpady zmieszane
Przez najbliższe dwa lata mieszkańcy Merchtem nadal będą korzystać z systemu workowego, jednak już bez bezpłatnych worków na odpady organiczne. Jednocześnie we wszystkich gminach należących do związku Intradura wzrosną ceny worków na odpady zmieszane. Koszt worka o pojemności 60 litrów zwiększy się z 2 do 2,5 euro, co oznacza podwyżkę o 25 procent. Zmiany te wpisują się w szerszy trend rosnących kosztów gospodarki odpadami we Flandrii oraz politykę mającą na celu ograniczenie ilości wytwarzanych śmieci.