W miniony weekend na brukselskim Ixelles przeprowadzono jedną z największych w ostatnich latach akcji kontrolnych w popularnej galerii Matongé. W operacji uczestniczyło około 200 funkcjonariuszy z różnych służb policyjnych i inspekcyjnych, którzy w skoordynowany sposób sprawdzili działalność lokalnych przedsiębiorstw.
Jak poinformowała w poniedziałek prokuratura ds. audytu pracy w Brukseli, podczas sobotniej operacji skontrolowano 48 punktów handlowych. Weryfikacje ujawniły szereg nieprawidłowości dotyczących zatrudnienia i funkcjonowania biznesów w tej części stolicy. Cała akcja wpisuje się w szersze działania wymierzone w szarą strefę na rynku handlu detalicznego i usług w regionie stołecznym.
Wykryte naruszenia przepisów prawa pracy
W trakcie kontroli zidentyfikowano 67 pracowników zatrudnionych w sprawdzanych lokalach. Szczegółowa analiza dokumentów i warunków pracy wykazała liczne naruszenia przepisów z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego.
Prokuratura ds. audytu pracy przekazała, że sporządzono 14 protokołów dotyczących naruszeń w systemie Dimona, który służy do zgłaszania rozpoczęcia zatrudnienia. Tego rodzaju uchybienia oznaczają w praktyce prowadzenie działalności z wykorzystaniem pracy nierejestrowanej. Stwierdzono także sześć przypadków nieprawidłowości związanych z zatrudnieniem na część etatu, gdzie faktyczne warunki pracy różniły się od tych zgłoszonych do władz. Dodatkowo odnotowano pięć naruszeń polegających na zatrudnianiu osób bez ważnych dokumentów uprawniających do pobytu i pracy w Belgii.
Zamknięcie części lokali
W kilku przypadkach naruszenia były na tyle poważne, że lokale zostały natychmiast opieczętowane i zamknięte dla klientów. Decyzję o zamknięciu siedmiu punktów handlowych wydał zastępca prokuratora ds. audytu pracy, który osobiście nadzorował przebieg operacji. Obecność wysokiego przedstawiciela prokuratury podkreśla wagę i skalę działań.
Zabezpieczenie lokalu stosowane jest w sytuacjach, gdy stwierdzone uchybienia wymagają natychmiastowej reakcji i uniemożliwienia dalszej działalności do czasu ich wyjaśnienia.
Współpraca wielu służb i instytucji
Operacja była efektem ścisłej współpracy między wieloma organami państwowymi. W działaniach uczestniczyła prokuratura ds. audytu pracy w Brukseli, prokuratura brukselska, policja ze strefy Bruksela-Stolica/Ixelles oraz federalna policja sądowa.
Do przeprowadzenia kontroli zaangażowano również liczne instytucje inspekcyjne: Krajowy Urząd Zabezpieczenia Społecznego (ONSS), Krajowy Urząd Zatrudnienia (Onem), regionalną inspekcję pracy, Inasti oraz Inami. Kontrole obejmowały także obszary wykraczające poza prawo pracy – uczestniczyli w nich przedstawiciele Federalnej Służby Publicznej ds. Finansów, Federalnej Służby Publicznej ds. Gospodarki, Federalnej Służby Publicznej ds. Zdrowia Publicznego oraz pracownicy regionalnego laboratorium Brulabo. Urząd ds. Cudzoziemców odpowiadał za weryfikację statusu pobytowego zatrudnionych osób.
Kontekst zjawiska pracy nierejestrowanej
Nielegalne zatrudnienie wciąż stanowi poważne wyzwanie dla rynku pracy w Belgii. Praca nierejestrowana pozbawia pracowników ochrony prawnej i zabezpieczenia społecznego, zaburza uczciwą konkurencję wśród przedsiębiorców oraz prowadzi do strat w podatkach i składkach.
Matongé, jako tętniące życiem centrum handlowe o wielokulturowym charakterze, od lat pozostaje w kręgu zainteresowania służb kontrolnych. Skupienie wielu małych i średnich przedsiębiorstw na stosunkowo niewielkiej przestrzeni sprzyja powstawaniu nieprawidłowości związanych z zatrudnieniem.
Tak szeroko zakrojone działania mają wymiar zarówno represyjny, jak i prewencyjny – przypominają właścicielom firm o obowiązku przestrzegania przepisów oraz podkreślają determinację państwa w zwalczaniu szarej strefy. Ostateczne konsekwencje sobotniej operacji będą znane po zakończeniu postępowań administracyjnych i ewentualnych sprawach sądowych dotyczących przedsiębiorstw, w których wykryto naruszenia.