Francuskojęzyczny Uniwersytet Katolicki w Louvain (UCLouvain) rozpocznie w środę 12 listopada częściowe opróżnianie jeziora w miasteczku uniwersyteckim Louvain-la-Neuve. Operacja, prowadzona cyklicznie co kilka lat, ma na celu regenerację ekosystemu wodnego, oczyszczenie zbiornika i walkę z inwazyjnym gatunkiem ryżu mandżurskiego. Działanie to ma przywrócić równowagę biologiczną jeziora i poprawić warunki rozwoju rodzimej flory oraz fauny.
Harmonogram i przebieg operacji
W środę 12 listopada otwarte zostaną zasuwy jeziora, co uruchomi proces kontrolowanego odpływu wody trwający około dwóch tygodni. Woda zostanie odprowadzona do rzek Malaise i Dyle. Po zakończeniu tego etapu jezioro pozostanie częściowo osuszone, a jego powierzchnia przybierze charakterystyczny, gliniasto-błotnisty wygląd.
Część centralna zbiornika pozostanie jednak wypełniona wodą i będzie stanowiła bezpieczne schronienie dla ryb. UCLouvain zapewnia, że pracownicy uczelni będą monitorować stan środowiska, aby zapewnić zwierzętom odpowiednie warunki. Takie rozwiązanie pozwala pogodzić potrzeby ekosystemu z koniecznością prowadzenia prac technicznych.
Cele ekologiczne i prace renowacyjne
Celem operacji jest oczyszczenie zbiornika i wzmocnienie bioróżnorodności wodnej. Prace obejmują odmulenie lagun i oczek wodnych, usunięcie osadów oraz odpadów zalegających na dnie, takich jak wózki sklepowe, rowery czy elementy miejskiego wyposażenia.
Na obrzeżach jeziora zostaną odtworzone łagodne zbocza, sprzyjające rozwojowi roślinności przybrzeżnej i umożliwiające dostęp płazom, owadom oraz ptakom. Tego typu ukształtowanie terenu zwiększy liczbę mikrośrodowisk i w naturalny sposób pobudzi rozwój różnorodnych gatunków.
Cykl regeneracji i walka z gatunkami inwazyjnymi
Osuszanie jeziora jest częścią pięcioletniego cyklu działań ekologicznych. Poprzednie całkowite opróżnienie miało miejsce w 2019 roku. Obecna operacja, zgodnie z planem rotacyjnym, ma charakter częściowy. Uczelnia tłumaczy, że muł zalegający na dnie potrzebuje roku, by zregenerować się w kontakcie z powietrzem i przejść pełny cykl sezonowy – od mrozów po letnie upały. W tym czasie dochodzi do mineralizacji osadów i uwalniania składników odżywczych, które wspomagają rozwój roślin wodnych, takich jak babka wodna, mięta wodna, bobrek trójlistny czy przetacznik.
Jednym z kluczowych celów operacji jest również zwalczanie ryżu mandżurskiego – gatunku inwazyjnego pochodzenia azjatyckiego, który rozprzestrzenił się w okolicach jeziora, wypierając rodzime gatunki roślin. Obniżenie poziomu wody pozwoli na usunięcie tego gatunku i odtworzenie naturalnej równowagi ekosystemu.
Powrót wody i długofalowe korzyści
Ponowne napełnienie jeziora planowane jest na listopad 2026 roku. Proces potrwa około dwóch tygodni i będzie zależny od ilości opadów. Po zakończeniu cyklu regeneracji jezioro ponownie stanie się ważnym punktem przyrodniczym i rekreacyjnym miasta.
„Operacja ta, powtarzana co pięć lat, pozwala UCLouvain poprawić bioróżnorodność jeziora i uczynić je przyjaznym miejscem dla spacerowiczów, ornitologów i studentów z całej Belgii” – podkreśla uczelnia.
Historia i funkcja jeziora
Jezioro w Louvain-la-Neuve powstało w 1984 roku z inicjatywy studentów bioinżynierii. Pełni funkcję zbiornika retencyjnego zapobiegającego powodziom, a jednocześnie stanowi element rekreacyjny i przyrodniczy kampusu. Zbiornik ma pojemność 85 000 m³ i powierzchnię 5 hektarów. Żyje w nim od 3 do 7 ton ryb różnych gatunków, a jego system lagun i wysp pływających pełni funkcję naturalnych filtrów wody.
Znaczenie dla lokalnej społeczności
Jezioro w Louvain-la-Neuve to nie tylko część miejskiej infrastruktury, ale także przestrzeń edukacyjna i ekologiczna. Regularne operacje konserwacyjne, choć tymczasowo ograniczają korzystanie z tego terenu, stanowią przykład odpowiedzialnego zarządzania środowiskiem w mieście akademickim.
Dla studentów i mieszkańców regionu Brabancji Walonii, w tym licznej społeczności polskiej, osuszanie jeziora to okazja do obserwacji procesów odnowy ekosystemu i praktycznej realizacji zasad zrównoważonego rozwoju w warunkach miejskich.
