Śledztwo w sprawie nielegalnego posiadania pendrive’a przez Salaha Abdeslama, ostatniego żyjącego członka grupy odpowiedzialnej za zamachy z 13 listopada 2015 roku w Paryżu, zostało znacząco rozszerzone. Francuska prokuratura krajowa ds. zwalczania terroryzmu (Pnat) poinformowała w sobotę, że trzy osoby – w tym partnerka skazanego terrorysty – zostały tymczasowo aresztowane pod zarzutem przynależności do terrorystycznego związku przestępczego. Rozwój sprawy następuje na niespełna tydzień przed obchodami dziesiątej rocznicy ataków w Paryżu.
Rozszerzenie śledztwa i nowe zarzuty
Salah Abdeslam, skazany na dożywotnie więzienie bez możliwości przedterminowego zwolnienia i osadzony w zakładzie karnym w Vendin-le-Vieil (departament Pas-de-Calais), był wcześniej objęty dochodzeniem dotyczącym nielegalnego posiadania pendrive’a w celi. Postępowanie wszczęto w styczniu 2025 roku, a jego zakres uległ teraz znacznemu poszerzeniu.
Prokuratura poinformowała, że dochodzenie obejmuje obecnie zarzut „przynależności do terrorystycznego związku przestępczego w celu przygotowania zbrodni przeciwko osobom”. Ten krok świadczy o poważnych obawach władz dotyczących ewentualnego planowania nowych działań o charakterze terrorystycznym.
Bezprecedensowe przedłużenie aresztu
Jak ujawniła prokuratura, „druga osoba została objęta tymczasowym aresztem we wtorek. Jej zatrzymanie zostało przedłużone poza standardowe 96 godzin o kolejne 24 godziny”. Przedłużenie to oparto na przepisach umożliwiających wyjątkowe wydłużenie aresztu w sytuacjach, gdy istnieje „poważne ryzyko bezpośredniego zagrożenia akcją terrorystyczną” lub gdy „wymaga tego konieczność współpracy międzynarodowej”.
To rozwiązanie, zatwierdzane przez sędziego ds. wolności i aresztu, stosowane jest niezwykle rzadko. Jego wykorzystanie podkreśla wagę śledztwa i skalę potencjalnego zagrożenia.
Tożsamość zatrzymanych
Według informacji stacji RTL, drugą osobą objętą aresztem jest partnerka Salaha Abdeslama. Dziennik „Le Parisien” zidentyfikował ją jako 27-letnią Maëvę B., która przez długi czas utrzymywała z Abdeslamem korespondencję, zanim uzyskała zgodę na odwiedziny w więzieniu. Prokuratura podejrzewa ją o paserstwo nielegalnie posiadanych przez więźnia przedmiotów oraz o przynależność do organizacji terrorystycznej.
„Dwie kolejne osoby zostały objęte tymczasowym aresztem w piątek” – doprecyzowała prokuratura. W sumie śledztwem objęto cztery osoby, co sugeruje istnienie rozbudowanej siatki kontaktów wokół skazanego terrorysty.
Sprawa pendrive’a
Źródło z administracji więziennej przekazało agencji AFP, że na komputerze Abdeslama znaleziono ślady podłączeń pendrive’a USB. Urządzenie zostało zakupione legalnie w celu korzystania z programów edukacyjnych, jednak jego użycie podlegało surowym ograniczeniom.
Według ustaleń „Le Parisien”, pendrive miał zawierać materiały propagandy dżihadystycznej i służyć do ich przenoszenia na komputer więźnia. Sam nośnik nie został jednak odnaleziony. Ze względu na status Abdeslama jako DPS (détenu particulièrement signalé – więzień szczególnie sygnalizowany), regularnie przeprowadzano kontrole jego celi oraz rzeczy osobistych.
Reakcja władz i ujawnione nieprawidłowości
Minister sprawiedliwości Gérald Darmanin oświadczył w czwartek podczas wizyty w Lyonie, że od momentu objęcia resortu w grudniu 2024 roku wprowadził obowiązek „systematycznych rewizji dla najgroźniejszych więźniów”. To właśnie w ramach tych działań odkryto nielegalny pendrive.
„Doszło do niepodważalnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu więziennego. To potwierdza konieczność reformy i tworzenia nowych oddziałów wysokiego bezpieczeństwa” – podkreślił minister, zapowiadając zmiany m.in. w zakładzie karnym w Vendin-le-Vieil.
Kontekst i rocznica zamachów
Sprawa nabiera szczególnego znaczenia w obliczu zbliżającej się dziesiątej rocznicy zamachów z 13 listopada 2015 roku. W serii ataków przeprowadzonych przez ISIS w Paryżu i Saint-Denis zginęło 130 osób, a setki zostały ranne.
Salah Abdeslam, jedyny żyjący członek komanda, został skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności bez prawa do warunkowego zwolnienia. Odkrycie potencjalnych powiązań z nową działalnością terrorystyczną budzi niepokój opinii publicznej i władz, które zapowiadają pełne wyjaśnienie sprawy.
Wyzwania dla systemu więziennego
Afera pendrive’a unaocznia problemy w zarządzaniu osadzonymi terrorystami wysokiego ryzyka. Ujawnione braki w zabezpieczeniach pokazują, że nawet w warunkach ścisłej izolacji możliwy jest kontakt ze światem zewnętrznym i ryzyko działalności przestępczej.
Francuskie władze zapowiadają kompleksowy przegląd procedur bezpieczeństwa w więzieniach oraz wzmocnienie kontroli wobec więźniów sklasyfikowanych jako szczególnie niebezpieczni. Śledztwo w sprawie Abdeslama i jego otoczenia pozostaje w toku, a jego wyniki mogą mieć wpływ na przyszły kształt polityki antyterrorystycznej Francji.
