Rada Ministrów Belgii zatwierdziła w piątek projekt ustawy umożliwiającej wprowadzenie dożywotniego zakazu wjazdu na terytorium kraju wobec osób skazanych za terroryzm lub szerzenie mowy nienawiści. To kolejny etap zaostrzania belgijskiej polityki migracyjnej, przygotowany przez minister ds. Azylu i Migracji Anneleen Van Bossuyt. Dotychczas obowiązujące przepisy przewidywały jedynie czasowe zakazy wjazdu, co – zdaniem rządu federalnego – nie wystarczało w obliczu współczesnych zagrożeń bezpieczeństwa.
Nowe regulacje mają trwale uniemożliwić powrót do Belgii osobom, które stanowią ryzyko dla porządku publicznego. Minister Van Bossuyt podkreśliła zdecydowany charakter planowanych zmian, wskazując, że osoby wspierające terroryzm lub próbujące radykalizować innych nie będą mogły ponownie przekroczyć granicy Belgii. Projekt został przyjęty w pierwszym czytaniu i trafi teraz pod obrady parlamentu.
Rola oceny zagrożenia w podejmowaniu decyzji
Każda decyzja o wprowadzeniu dożywotniego zakazu wjazdu będzie poprzedzona analizą przeprowadzoną przez OCAM (Organe de Coordination pour l’Analyse de la Menace) – belgijski Organ Koordynacji Analizy Zagrożenia. Ma to zapewnić, że tak poważny środek zostanie zastosowany wyłącznie wobec osób rzeczywiście stanowiących realne niebezpieczeństwo.
Projekt ustawy przewiduje również, że osoby objęte zakazem muszą figurować w bazie danych TER (Terrorisme, Extrémisme, Processus de Radicalisation), zawierającej informacje o przypadkach terroryzmu, ekstremizmu i procesach radykalizacji. Ma to zapobiec arbitralnym decyzjom i zagwarantować, że zakazy będą wydawane wyłącznie na podstawie konkretnych przesłanek bezpieczeństwa.
Mechanizmy egzekwowania zakazów wjazdu
Osoby objęte dożywotnim zakazem wjazdu będą rejestrowane w dwóch głównych systemach informatycznych. Pierwszym z nich jest System Informacyjny Schengen (SIS), umożliwiający wymianę danych między państwami strefy Schengen. Drugim – krajowa Baza Danych Generalna policji belgijskiej (BNG). Dzięki tym rozwiązaniom zakaz będzie skutecznie egzekwowany nie tylko w Belgii, ale również w całej strefie Schengen.
W praktyce oznacza to, że osoba objęta takim zakazem nie będzie mogła legalnie przekroczyć granic żadnego państwa Schengen. Urząd do Spraw Cudzoziemców (Office des Étrangers) będzie również uprawniony do automatycznego odrzucania wszystkich wniosków tych osób o wizy czy zezwolenia na pobyt, co całkowicie uniemożliwi im legalizację pobytu na terytorium Belgii.
Wzrost liczby deportacji cudzoziemców przebywających nielegalnie
Równolegle z prezentacją projektu ustawy minister Van Bossuyt przedstawiła dane dotyczące deportacji osób przebywających w Belgii nielegalnie. Statystyki wskazują wyraźny wzrost liczby wydaleń – w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy 2025 r. deportowano 1 300 osób, podczas gdy w tym samym okresie roku 2024 liczba ta wynosiła 1 035. Oznacza to wzrost o ponad 25 procent rok do roku.
Minister zapowiedziała dalsze działania mające na celu zwiększenie skuteczności deportacji. W planach jest rozbudowa infrastruktury centrów zamkniętych, w których przebywają cudzoziemcy oczekujący na powrót do krajów pochodzenia, oraz zwiększenie zatrudnienia w służbach odpowiedzialnych za realizację decyzji o wydaleniu.
Kolejnym elementem strategii będzie negocjowanie nowych umów o readmisji z państwami pochodzenia migrantów. Porozumienia te określają zasady przyjmowania z powrotem własnych obywateli i usprawniają procedury deportacyjne. Belgijski rząd zamierza zwiększyć liczbę tego typu umów i poprawić warunki ich stosowania, by zapewnić szybsze i bardziej efektywne wykonywanie decyzji o wydaleniu z kraju.
