Mieszkańcy stolicy Belgii będą mogli skorzystać z darmowych badań serca prowadzonych na targowiskach i w stacjach metra. Mobilna jednostka medyczna szpitala UZ Brussel rozpocznie wkrótce objazd wszystkich dziewiętnastu gmin regionu stołecznego, oferując bezpłatne badania przesiewowe w kierunku chorób układu krążenia. Inicjatywa ta stanowi część szeroko zakrojonego projektu badawczego, którego celem jest nie tylko prewencja chorób serca, ale również pogłębiona analiza nierówności zdrowotnych w Brukseli. Projekt ma wymiar zarówno praktyczny – umożliwia wczesne wykrywanie schorzeń kardiologicznych – jak i naukowy, dostarczając danych o społecznych uwarunkowaniach zdrowia mieszkańców stolicy.
Inicjatywa UZ Brussel wykracza poza tradycyjne kampanie profilaktyczne, łącząc bezpośrednią opiekę zdrowotną z badaniami naukowymi. Kardiolog Stijn Lochy, pomysłodawca projektu, podkreśla jego znaczenie: „Naszym celem jest zidentyfikowanie obszarów, w których nierówności społeczne przekładają się na problemy kardiologiczne, by dostosować prewencję i opiekę do realiów brukselskich”. Takie podejście odzwierciedla rosnącą świadomość, że skuteczna polityka zdrowotna musi uwzględniać specyfikę lokalnych społeczności i różnice w dostępie do opieki.
Wielowymiarowe cele projektu
Projekt realizuje dwa uzupełniające się cele. Po pierwsze, ma opracować skuteczne modele wdrażania kampanii profilaktycznych w środowisku wielokulturowym i społecznie zróżnicowanym, jakim jest Bruksela. Zebrane doświadczenia mogą w przyszłości posłużyć jako wzorzec dla działań zdrowia publicznego w całej Belgii.
Po drugie, projekt ma charakter analityczny – zakłada badanie wpływu czynników społeczno-ekonomicznych na zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Uzyskane dane mają pomóc w zrozumieniu mechanizmów powstawania nierówności zdrowotnych i w opracowaniu bardziej precyzyjnych interwencji medycznych i społecznych.
Zakres i metodologia badań
Badania skierowane są do osób powyżej 60. roku życia, które nie były wcześniej leczone z powodu chorób kardiologicznych. To grupa szczególnie istotna – w tym wieku ryzyko chorób serca gwałtownie rośnie, a wczesna diagnoza ma kluczowe znaczenie dla dalszego leczenia.
Udział w programie jest dobrowolny i całkowicie bezpłatny, co zwiększa jego dostępność, zwłaszcza dla osób o niższych dochodach. Badania pozwolą wykryć szeroki zakres schorzeń – od wad zastawkowych, przez arytmie, po czynniki ryzyka takie jak nadciśnienie czy cukrzyca.
Równocześnie z badaniami medycznymi gromadzone będą anonimowe dane demograficzne i społeczno-ekonomiczne uczestników. Posłużą one do analizy zależności między statusem społecznym a zdrowiem kardiologicznym, co może dostarczyć cennych wskazówek dla przyszłej polityki zdrowotnej regionu.
Strategia dotarcia do mieszkańców
Kluczowym elementem projektu jest jego dostępność. Zamiast zapraszać pacjentów do szpitala, mobilna jednostka medyczna pojawi się w miejscach, gdzie ludzie naturalnie się gromadzą – na targowiskach, przy stacjach metra i w innych często uczęszczanych punktach miasta.
Celem jest przełamanie barier utrudniających dostęp do opieki, szczególnie wśród osób starszych, mniej mobilnych lub o ograniczonych zasobach finansowych. Obecność w przestrzeni publicznej zwiększy szanse na dotarcie również do tych, którzy rzadko korzystają z badań profilaktycznych.
Każdy etap objazdu mobilnej jednostki będzie zapowiadany z wyprzedzeniem poprzez lokalne media i media społecznościowe, tak aby mieszkańcy mogli zaplanować udział w badaniach.
Harmonogram i perspektywy badawcze
Pierwsze badania przesiewowe odbędą się 18 listopada w Woluwe-Saint-Pierre. Następnie mobilna jednostka odwiedzi wszystkie pozostałe gminy regionu, docierając do różnorodnych społeczności Brukseli.
Jak informuje UZ Brussel, jest to pierwsze w Belgii przedsięwzięcie łączące kliniczną ocenę częstości chorób serca z analizą ich społecznych uwarunkowań w tej samej populacji. Taka metodologia pozwoli uzyskać unikalne dane o zależnościach między sytuacją społeczną a zdrowiem serca, wypełniając ważną lukę w wiedzy epidemiologicznej.
Publikacja pełnych wyników planowana jest na 2027 r. Mają one stanowić podstawę dla bardziej precyzyjnej polityki zdrowotnej w regionie stołecznym, uwzględniającej potrzeby różnych grup społecznych i dzielnic.
Projekt wpisuje się w szerszy europejski trend działań na rzecz ograniczania nierówności w dostępie do opieki i profilaktyki. Doświadczenia z Brukseli mogą w przyszłości posłużyć jako model dla innych wielokulturowych metropolii mierzących się z podobnymi wyzwaniami zdrowotnymi.
