Po blisko dwóch latach nocnego wyłączania latarni gmina Braine-l’Alleud w Brabancji Walońskiej przywraca oświetlenie na całym swoim terytorium od niedzieli 26 października. Decyzja ta kończy okres oszczędnościowy wprowadzony w odpowiedzi na kryzys energetyczny i wpisuje się w szerszy trend obserwowany w wielu gminach walońskich, które stopniowo rezygnują z nocnego gaszenia świateł ulicznych.
Od listopada 2022 roku oświetlenie publiczne w Braine-l’Alleud było wyłączane między północą a piątą rano, podobnie jak w innych gminach regionu. Środek ten wprowadzono po gwałtownym wzroście cen energii spowodowanym wojną w Ukrainie. Dzięki temu udało się znacząco ograniczyć zużycie prądu i kontrolować wydatki gminne w okresie wyjątkowo trudnym dla lokalnych finansów.
Brak negatywnych skutków dla bezpieczeństwa
Według danych lokalnej policji nocne wyłączenie oświetlenia nie przełożyło się na wzrost liczby włamań ani innych incydentów. To ważna informacja, wskazująca, że obawy o bezpieczeństwo, choć zrozumiałe, nie znalazły potwierdzenia w statystykach.
Z czasem jednak kontekst uległ zmianie. Ceny energii ustabilizowały się, gmina zainwestowała w bardziej efektywne urządzenia, a mieszkańcy coraz częściej domagali się powrotu do pełnego oświetlenia nocnego. Po niemal dwóch latach wielu z nich uznało, że brak światła obniża komfort życia i poczucie bezpieczeństwa.
Trudności z częściowym rozwiązaniem
Władze gminy rozważały początkowo częściowe przywrócenie oświetlenia – tylko w weekendy i dni świąteczne – co miało odpowiedzieć na postulaty rodziców zaniepokojonych bezpieczeństwem młodzieży wracającej nocą do domu. Pomysł ten okazał się jednak zbyt skomplikowany technicznie. System rozdzielnic elektrycznych nie pozwalał na elastyczne włączanie oświetlenia w wybrane dni, a wprowadzenie takiego rozwiązania wiązałoby się z dodatkowymi kosztami.
Ostatecznie gmina zdecydowała się na pełne przywrócenie oświetlenia – każdej nocy, na całym swoim obszarze. Rozwiązanie to, choć droższe w krótkiej perspektywie, jest prostsze w realizacji i lepiej odpowiada oczekiwaniom mieszkańców.
Strategia długoterminowa – modernizacja na LED
Decyzja o przywróceniu nocnego oświetlenia jest częścią szerszego planu modernizacji infrastruktury. Do 2026 roku wszystkie punkty świetlne w Braine-l’Alleud mają zostać zastąpione energooszczędnymi lampami LED z inteligentnym sterowaniem, które automatycznie dostosowuje natężenie światła do rzeczywistych potrzeb. Gmina przewiduje, że dzięki temu zużycie energii spadnie nawet o 60 procent, a koszty konserwacji będą znacznie niższe.
Nowoczesne systemy sterowania pozwolą na dynamiczne dopasowanie oświetlenia do natężenia ruchu, pory nocy i warunków pogodowych. W praktyce oznacza to, że mimo całonocnego oświetlenia, zużycie energii i wydatki będą mniejsze niż przed kryzysem z 2022 roku.
Trend regionalny
Braine-l’Alleud nie jest jedyną gminą, która zdecydowała się na taki krok. Coraz więcej samorządów walońskich i brabanckich kończy okres „energetycznej trzeźwości”. Gmina Waterloo również przywraca nocne oświetlenie od 26 października. Decyzje te wynikają z kilku czynników: stabilizacji cen energii, inwestycji w technologie LED oraz presji społecznej ze strony mieszkańców, którzy oczekują powrotu do normalności.
Decyzja władz Braine-l’Alleud została poprzedzona kilkumiesięcznymi konsultacjami z operatorem sieci Ores, co pokazuje znaczenie współpracy między samorządami a dostawcami usług infrastrukturalnych przy realizacji tego typu projektów.
Dla polskich mieszkańców Braine-l’Alleud i sąsiednich gmin przywrócenie oświetlenia oznacza poprawę komfortu życia, zwłaszcza dla osób pracujących zmianowo lub wracających późno do domu. Jednocześnie modernizacja oświetlenia pokazuje, jak belgijskie gminy starają się łączyć potrzeby mieszkańców z odpowiedzialnością środowiskową i racjonalnym gospodarowaniem finansami publicznymi.
