Żarówki LED, charakteryzujące się niskim zużyciem energii, umożliwiają utrzymanie oświetlenia ulic przez całą noc przy znacznie mniejszych kosztach. Zbliżająca się zima i nadchodząca zmiana czasu skłaniają wiele gmin do powrotu do nieprzerwanego oświetlania ulic w godzinach nocnych. To odwrócenie trendu zapoczątkowanego w okresie kryzysu energetycznego, które pokazuje zmianę priorytetów lokalnych władz.
Brabancja Walońska wraca do nocnego oświetlenia
Jak poinformował portal Sudinfo, kilka gmin w Brabancji Walońskiej zdecydowało się na ponowne włączenie oświetlenia publicznego w nocy. Wśród nich znalazły się Ottignies-Louvain-la-Neuve, Jodoigne, Genappe (gdzie natężenie światła zostanie zmniejszone o połowę), Hélécine oraz Braine-l’Alleud.
„Modernizacja naszej sieci pozwala dziś pogodzić kwestie bezpieczeństwa, komfortu i zrównoważonego rozwoju” – wyjaśnił Nicolas Van der Maren z Ottignies-Louvain-la-Neuve. Dodał, że władze gminy nadal będą analizować zasadność oświetlenia poszczególnych sektorów w konsultacji z mieszkańcami. Takie podejście pokazuje, że decyzje nie zapadają arbitralnie, lecz są wynikiem dialogu z lokalną społecznością.
Kryzys energetyczny jako punkt zwrotny
W czasie kryzysu energetycznego wiele belgijskich gmin zdecydowało się na wyłączanie oświetlenia ulicznego między północą a piątą rano, kierując się potrzebą oszczędności. Praktyka ta różniła się jednak w zależności od regionu.
W prowincji Liège operator sieci Resa przypomina, że tylko nieliczne gminy wnioskowały o wyłączanie świateł. Większość z nich była już wcześniej wyposażona w energooszczędne żarówki LED, dzięki czemu uniknięto drastycznych ograniczeń. Pokazuje to, jak wcześniejsze inwestycje w infrastrukturę umożliwiły bardziej elastyczną reakcję na wzrost kosztów energii.
Trzy modele oświetlenia w Walonii
Drugi główny operator sieci, Ores, oferuje gminom trzy systemy oświetlenia:
– wyłączanie od północy do piątej rano przez siedem dni w tygodniu,
– utrzymanie oświetlenia w weekendy i dni świąteczne,
– oświetlenie przez całą noc, siedem dni w tygodniu.
Operator dopuszcza również utrzymanie światła w wybranych strefach o podwyższonym natężeniu ruchu lub w miejscach szczególnie niebezpiecznych – np. w okolicach dworców, centrów handlowych czy skrzyżowań o dużej wypadkowości. Takie rozwiązanie pozwala dopasować politykę oświetleniową do realnych potrzeb mieszkańców.
Z 200 gmin obsługiwanych przez Ores 44,5 procent utrzymuje oświetlenie przez siedem dni w tygodniu, 22,5 procent wyłącza je codziennie w nocy, a 33 procent stosuje model wyłączeń w dni robocze. Dane te pokazują dużą różnorodność strategii w zależności od lokalnych uwarunkowań.
Zmiana czasu a decyzje władz lokalnych
Wraz ze zmianą czasu zaplanowaną na noc z 25 na 26 października kilka gmin przejdzie ponownie na system pełnego oświetlenia. „Nawet jeśli koszty pozostają ważnym czynnikiem, technologia LED znacząco je ogranicza” – podkreślają przedstawiciele Ores. Dodają, że dłuższe noce i wcześniejsze zmierzchy powodują, iż względy bezpieczeństwa nabierają coraz większego znaczenia.
Rewolucja LED w oświetleniu publicznym
Ores prowadzi obecnie szeroko zakrojoną modernizację infrastruktury oświetleniowej. Spośród 460 000 punktów świetlnych zarządzanych przez operatora już 310 000 wyposażono w żarówki LED – to około 67 procent całości.
Technologia LED oznacza nie tylko niższe zużycie energii, lecz także dłuższą żywotność i rzadszą potrzebę konserwacji. Dzięki temu utrzymanie oświetlenia przez całą noc stało się znacznie tańsze i bardziej ekologiczne, co skłania kolejne gminy do rezygnacji z nocnych przerw w oświetleniu.
Równowaga między bezpieczeństwem a oszczędnościami
Decyzje dotyczące oświetlenia ulicznego pokazują, jak samorządy starają się pogodzić różne priorytety – bezpieczeństwo mieszkańców, komfort życia, ochronę środowiska i odpowiedzialne zarządzanie finansami publicznymi.
Dla polskojęzycznych mieszkańców Walonii zmiany te mogą mieć realne znaczenie, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, gdy większość codziennych aktywności odbywa się po zmroku. Warto śledzić decyzje lokalnych władz i uczestniczyć w konsultacjach społecznych, które coraz częściej stanowią część procesu podejmowania decyzji w sprawie polityki oświetleniowej.
Modernizacja sieci i powszechne wprowadzenie technologii LED stały się kluczowym elementem umożliwiającym gminom elastyczne i zrównoważone zarządzanie oświetleniem publicznym bez nadmiernego obciążania budżetów komunalnych.
