Oszustwa związane z fałszywymi inwestycjami kosztowały mieszkańców Belgii blisko 15 milionów euro od początku roku – wynika z danych Centrum Cyberbezpieczeństwa. Instytucja apeluje o wzmożoną czujność wobec coraz bardziej wyrafinowanych technik manipulacji stosowanych przez cyberprzestępców.
Centrum Cyberbezpieczeństwa Belgii (CCB) alarmuje o niepokojącym wzroście liczby oszustw internetowych. Według danych przekazanych przez portal Bruzz, wyłudzenia powiązane z fałszywymi inwestycjami przyniosły przestępcom niemal 15 milionów euro tylko w pierwszym półroczu 2025 r.
Oszuści wykazują się coraz większą pomysłowością w wyłudzaniu pieniędzy – wykorzystują sfałszowane filmy z udziałem znanych osobistości, obiecują szybkie zyski lub podszywają się pod rzekomych znajomych w internecie. W niektórych przypadkach sięgają po deepfake’i przedstawiające nawet króla Filipa, aby przekonać ofiary do inwestowania w fikcyjne, „bezpieczne” lokaty.
Wyrafinowane techniki manipulacji
Wśród najczęstszych metod stosowanych przez przestępców znajdują się fałszywe platformy handlowe, które pozorują transakcje na akcjach lub kryptowalutach, podczas gdy środki ofiar trafiają bezpośrednio na konta oszustów. Popularna jest również metoda „recovery room”, polegająca na oferowaniu pomocy w odzyskaniu utraconych wcześniej środków – w rzeczywistości mająca na celu ponowne wyłudzenie pieniędzy.
Najbardziej narażone są osoby powyżej 50. roku życia – to one stanowią prawie dwie trzecie wszystkich ofiar. Z kolei mężczyźni odpowiadają za około 66% przypadków, jak wynika z danych CCB i Urzędu ds. Usług i Rynków Finansowych (FSMA).
Ponad 120 oszukańczych stron zablokowanych od maja
CCB ściśle współpracuje z FSMA w celu identyfikacji i blokowania fałszywych stron internetowych. Od maja udało się usunąć 121 domen powiązanych z oszustwami, co pozwoliło uchronić przed utratą pieniędzy około 12 000 internautów.
„Oszustwa internetowe przestały być odległym zagrożeniem” – ostrzega Miguel De Bruycker, dyrektor generalny CCB, cytowany przez Bruzz. – „Liczba ofiar rośnie, a straty finansowe są coraz większe. Tylko ścisła współpraca między władzami a podmiotami działającymi w przestrzeni cyfrowej może skutecznie ograniczyć skalę tego zjawiska”.
Wielowymiarowe spojrzenie na cyberbezpieczeństwo
Zjawisko fałszywych inwestycji stanowi część szerszego problemu, jakim jest bezpieczeństwo w erze cyfrowej transformacji. Eksperci podkreślają, że coraz większe zaawansowanie technologiczne przestępców wymaga równoległego rozwoju narzędzi ochronnych i działań edukacyjnych.
Szczególne wyzwanie stanowi rozwój technologii deepfake, która umożliwia tworzenie niezwykle realistycznych, lecz całkowicie fałszywych nagrań wideo z udziałem znanych osób. Takie materiały często przekonują ofiary, że mają do czynienia z autentycznymi rekomendacjami osób publicznych lub instytucji.
Psychologowie zwracają uwagę, że oszuści bazują na podstawowych mechanizmach psychologicznych – kuszą szybkim zyskiem, wywołują presję czasową i budują pozory wiarygodności za pomocą profesjonalnie przygotowanych stron internetowych czy reklam.
Systemowe podejście do walki z zagrożeniami
Skuteczne zwalczanie oszustw w sieci wymaga działań na wielu poziomach. Niezbędna jest edukacja społeczeństwa w zakresie rozpoznawania zagrożeń i stosowania bezpiecznych praktyk online. Równocześnie instytucje finansowe powinny wdrażać bardziej zaawansowane systemy monitorowania podejrzanych transakcji, a organy ścigania muszą dysponować odpowiednimi narzędziami do identyfikacji sprawców działających często spoza granic kraju.
CCB apeluje do internautów o zachowanie czujności i przypomina, by nigdy nie przekazywać pieniędzy ani danych bankowych nieznanym osobom – nawet jeśli wydają się one wiarygodne. Eksperci zalecają też weryfikację legalności platform inwestycyjnych poprzez sprawdzenie ich w oficjalnych rejestrach organów nadzoru finansowego.
Rosnąca skala zjawiska pokazuje, że konieczne jest dalsze wzmacnianie działań prewencyjnych i represyjnych. Obserwatorzy rynku finansowego i specjaliści ds. cyberbezpieczeństwa oczekują nowych inicjatyw legislacyjnych i technologicznych, które skuteczniej ochronią konsumentów przed coraz bardziej wyrafinowanymi formami oszustw internetowych. Kluczowe będzie znalezienie równowagi między swobodą działalności gospodarczej w internecie a skuteczną ochroną użytkowników przed przestępczością finansową.
