W niedzielę ulicami Brukseli przeszedł coroczny marsz klimatyczny, który zgromadził tysiące mieszkańców Belgii i aktywistów z całego kraju. Według szacunków policji w manifestacji wzięło udział około 20 000 osób, choć organizatorzy mówią o frekwencji sięgającej nawet 30 000 uczestników. Wydarzenie to stanowi wyraźny sygnał narastającego społecznego niepokoju o kierunek polityki klimatycznej prowadzonej zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim. Koalicja Klimatyczna, będąca inicjatorem marszu i skupiająca ponad sto organizacji pozarządowych, związków zawodowych oraz ruchów obywatelskich, domaga się zasadniczej zmiany w podejściu władz do finansowania działań na rzecz ochrony klimatu. Głównym postulatem demonstrantów jest przekierowanie środków publicznych z dotacji wspierających przemysł paliwowy na konkretne, sprawiedliwe i ambitne programy klimatyczne.
Marsz rozpoczął się przy skrzyżowaniu Boulevard Roi Albert II i Avenue du Jardin Botanique, a następnie przeszedł przez centrum stolicy, kończąc się w Parc Cinquantenaire. Na miejscu odbyły się koncerty i występy didżejów, a cała manifestacja przebiegła w spokojnej atmosferze. Służby porządkowe nie odnotowały żadnych poważniejszych incydentów.
Apel o realną zmianę priorytetów budżetowych
Przedstawiciele Koalicji Klimatycznej w komunikacie prasowym wydanym przed marszem podkreślili, że rządy mają obowiązek podejmowania wszelkich możliwych działań, by ograniczyć skutki kryzysu klimatycznego, a nie wprowadzać politykę klimatyczną w stan uśpienia. Organizatorzy zwrócili uwagę na wyraźną dysproporcję w alokacji środków publicznych: każdego roku około 15 miliardów euro z budżetu państwa trafia w formie bezpośrednich i pośrednich dotacji do przemysłu paliw kopalnych, przy jednoczesnym braku planu ich stopniowego wycofywania.
Tymczasem systematycznie ograniczane są programy wsparcia dla działań proekologicznych. Cięcia dotykają między innymi dotacji na termomodernizację budynków, projekty ochrony przyrody oraz inicjatywy mające realny wpływ na redukcję emisji gazów cieplarnianych. Jak zauważa Nadia Cornejo, wiceprzewodnicząca Koalicji Klimatycznej, taka polityka jest zaprzeczeniem deklarowanego zaangażowania w walkę ze zmianami klimatu.
Konkretny apel do władz belgijskich i europejskich
Koalicja Klimatyczna kieruje do rządów Belgii oraz instytucji Unii Europejskiej apel o inwestowanie publicznych środków w przyszłość, a nie w pogłębianie degradacji środowiska. Organizacja postuluje przesunięcie priorytetów budżetowych w stronę działań klimatycznych, które będą sprawiedliwe społecznie i nie obciążą najbardziej wrażliwych grup społecznych.
Jednym z kluczowych postulatów jest także znaczące podniesienie ambicji klimatycznych, aby Belgia mogła realnie przyczynić się do realizacji celów porozumienia paryskiego. Koalicja domaga się redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55 procent do 2030 roku. Choć to cel ambitny, eksperci podkreślają, że bez jego osiągnięcia nie uda się uniknąć najpoważniejszych konsekwencji globalnego ocieplenia.
Belgijska propozycja na szczyt klimatyczny COP30
W kontekście zbliżającej się konferencji klimatycznej COP30, która odbędzie się w dniach 10–21 listopada w brazylijskim Belém, Koalicja Klimatyczna wzywa belgijskie władze do zajęcia zdecydowanego stanowiska na arenie międzynarodowej. Organizacje apelują, aby Belgia aktywnie zabiegała o przyjęcie ambitniejszego celu długoterminowego – redukcji emisji o 90 procent do 2040 roku.
To propozycja wykraczająca poza obecne zobowiązania międzynarodowe, lecz zdaniem aktywistów konieczna wobec rosnących dowodów naukowych na potrzebę przyspieszenia transformacji energetycznej. Bez tak radykalnych działań nie uda się utrzymać wzrostu globalnej temperatury w granicach bezpiecznych dla ludzi i ekosystemów.
Niedzielny marsz w Brukseli wpisuje się w szerszą falę mobilizacji społecznej na rzecz klimatu, obserwowaną w wielu krajach europejskich. Demonstranci wyrazili rosnącą frustrację z powodu powolnego tempa działań podejmowanych przez decydentów politycznych i domagali się konsekwentnej, opartej na nauce polityki klimatycznej, która zapewni przyszłym pokoleniom bezpieczne środowisko życia.
